مشهد به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مقاصد زیارتی و گردشگری ایران، علاوه بر حرم مطهر امام رضا (ع)، دارای جاذبه‌های طبیعی و تاریخی بسیاری در اطراف خود است که هر ساله گردشگران زیادی را به سمت خود جذب می‌کند. یکی از این جاهای دیدنی اطراف مشهد، چشمه گیلاس در شهرستان چناران است. این چشمه زیبا که در روستای چشمه گیلاس قرار دارد، با آب زلال و گوارای خود، طبیعتی بکر و آرامش‌بخش را به بازدیدکنندگان هدیه می‌دهد.
چشمه گیلاس نه تنها به دلیل موقعیت جغرافیایی منحصربه‌فرد و آب و هوای مطبوعش شناخته شده است، بلکه قدمت تاریخی آن نیز جذابیت خاصی به این منطقه بخشیده است. این چشمه که در ارتفاع ۱۰۱۰ متری از سطح دریا قرار دارد، یکی از منابع آبی مهم منطقه محسوب می‌شود و با آبدهی ۲۳۰ لیتر در ثانیه، همواره پرآب و سرسبز است. همچنین، نزدیکی این چشمه به دیگر مناطق ییلاقی گلمکان، آن را به یکی از محبوب‌ترین مقاصد گردشگری برای طبیعت‌گردان تبدیل کرده است
اگر به دنبال تجربه آرامش در دل طبیعت هستید یا قصد دارید سفری کوتاه به جاهای دیدنی اطراف مشهد داشته باشید، چشمه گیلاس با زیبایی‌های طبیعی و تاریخ غنی خود گزینه‌ای ایده‌آل خواهد بود.
این روستای بسیار زیبا در فاصله تقریبی ۲۵ کیلومتری چناران و همچنین ۴۸ کیلومتری شمال غرب شهر مشهد واقع شده است.
این چشمه دیدنی مکانی مناسب و محبوب برای دوستداران طبیعت و گردشگران مخصوصاً در روزهای گرم سال است. وجود طبیعت زیبا با آب و هوایی خنک و همچنین حوضچه ها و دریاچه های کوچک در اطراف چشمه، باعث جلب توجه مشهدی ها و سایر گردشگران به این مکان زیبا می گردد.
چرا چشمه گیلاس ؟
اطراف چشمه، حوضچه‌های طبیعی کوچکی وجود دارد که مکانی ایده‌آل برای شنا و استراحت در دل طبیعت فراهم می‌کند. همچنین، فضای سرسبز و آرام اطراف چشمه، آن را به یکی از بهترین مکان‌ها برای پیک‌نیک و گذراندن یک روز خاطره‌انگیز تبدیل کرده است. هوای خنک و مطبوع این منطقه، به‌ویژه در فصل بهار و تابستان، تجربه‌ای لذت‌بخش برای بازدیدکنندگان به ارمغان می‌آورد.
چشمه گیلاس چناران
در نزدیکی چشمه گیلاس، جاذبه‌های گردشگری متعددی وجود دارد که بر جذابیت این منطقه افزوده‌اند. روستای اخلمد با آبشارهای زیبا و باغ‌های سرسبز، یکی از مقاصد محبوب طبیعت‌گردان است. برج رادکان، اثر تاریخی با معماری منحصربه‌فرد و کاربرد نجومی، و قلعه قهقهه در دشت سرسبز، از دیگر جاذبه‌های نزدیک به چشمه هستند. همچنین، روستای گلمکان با باغ‌های میوه و پل تاریخی چشمه گیلاس که در فهرست آثار ملی ثبت شده، ارزش بازدید دارند. این جاذبه‌ها در کنار چشمه گیلاس، سفری به‌یادماندنی را برای علاقه‌مندان به طبیعت و تاریخ رقم می‌زنند.
تاریخچه چشمه گیلاس
چشمه گیلاس، واقع در شهرستان چناران و بخش گلبهار استان خراسان رضوی، یکی از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی ایران است. این چشمه با نام قدیمی گلسب شناخته می‌شود و در ارتفاع ۱۰۱۰ متری از سطح دریا قرار دارد. چشمه گیلاس به‌دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود، که در محل اختلاف سطح دو جلگه توس و مشهد قرار گرفته، همواره پرآب بوده و آبدهی آن به ۲۳۰ لیتر در ثانیه می‌رسد
تاریخچه این چشمه به دوران باستان بازمی‌گردد. بر اساس روایات تاریخی، این چشمه محل مرگ یزدگرد، پدر بهرام گور، بوده است. گفته می‌شود یزدگرد در کنار این چشمه در اثر لگد اسب از دنیا رفته و همین روایت باعث شد تا این چشمه به نام گلسب (به معنای محل مرگ) شهرت یابد. همچنین، در شاهنامه فردوسی نیز به چشمه‌ای اشاره شده که ویژگی‌های آن بسیار شبیه به چشمه گیلاس است. فردوسی تلاش کرد تا آب این چشمه را به شهر توس برساند، اما موفق نشد. پس از مرگ او، دخترش این کار را به انجام رساند و آب چشمه را به شهر رساند و آن را وقف عام کرد
در دوران تیموریان، امیرعلی شیرنوایی تلاش کرد تا آب چشمه را به مشهد برساند، اما این طرح نیمه تمام ماند. سرانجام در دوره صفویه، شاه عباس صفوی موفق شد آب چشمه را به مشهد منتقل کند و آن را از میان خیابان‌های شهر و صحن عتیق حرم امام رضا (ع) عبور دهد. البته امروزه آب این چشمه در مشهد جاری نیست
روستای چشمه گیلاس
روستای چشمه گیلاس، با بافتی تاریخی و فرهنگی، در نزدیکی این چشمه قرار دارد. این روستا شاهد تبادلات فرهنگی و اقتصادی خراسان با شرق و غرب بوده و معماری سنتی آن، شامل ایوان‌های چوبی و اتاق‌های گنبدی شکل، نشان‌دهنده هنر و مهندسی دوره‌های مختلف است. همچنین، پل چشمه گیلاس، مربوط به دوره پهلوی اول، در ۲ کیلومتری جنوب روستا قرار دارد و به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است
چشمه گیلاس چناران کجاست ؟
چشمه گیلاس، در فاصله حدود ۵۰ کیلومتری از قسمت شمالی شهر مشهد، در ۲۵ کیلومتری «چناران» و در روستایی به نام روستای چشمه گیلاس، قرار دارد که امروزه به عنوان یکی از نواحی باصفا در «جلگه توس»، به شمار می رود.
جاده مشهد – قوچان، حوالی منطقه گلمکان سمت شرق جاده یا ۲۱ کیلومتری غرب آرامگاه فردوسی.
سخن پایانی
چشمه گیلاس، با تاریخچه‌ای غنی و طبیعت بکر، یکی از جاذبه‌های منحصربه‌فرد اطراف مشهد است. این چشمه که در ارتفاع ۱۰۱۰ متری از سطح دریا قرار دارد، با آبدهی ۲۳۰ لیتر در ثانیه، همواره پرآب و خروشان بوده است. قدمت این چشمه به دوران باستان بازمی‌گردد و با روایات تاریخی مانند مرگ یزدگرد و تلاش‌های فردوسی برای انتقال آب آن به شهر توس پیوند خورده است. همچنین، دختر فردوسی توانست آرزوی پدرش را محقق کند و آب این چشمه را به شهر برساند.
روستای چشمه گیلاس نیز با معماری سنتی و بافت تاریخی خود، بخشی از این میراث فرهنگی و طبیعی را تشکیل می‌دهد. با این حال، در سال‌های اخیر، استفاده غیراصولی از منابع آبی و کاهش بارندگی، این چشمه را در معرض خطر خشک‌شدن قرار داده است. حفظ این جاذبه طبیعی و تاریخی نیازمند توجه و اقدامات جدی از سوی مسئولان و مردم است. چشمه گیلاس همچنان یکی از مقاصد محبوب گردشگران است که تجربه‌ای به‌یادماندنی از طبیعت و تاریخ را به بازدیدکنندگان هدیه می‌دهد
یک دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
جاهای دیدنی تهران + تفریحات، آدرس و توضیحات
جاهای دیدنی درگز، سفر به دل تاریخ و طبیعت خراسان
امتیاز بازدید کننده: ستاره ها ۵