مسجد ملک کرمان
در این مطلب از مجله گردشگری تاپ تراول شما را با مسجد ملک کرمان آشنا خواهیم کرد. در ادامه همراه ما باشید.
مسجد ملک یا امام خمینی معروف به مسجد امام از شاهکارهای هنر و معماری در شهر کرمان است. این مسجد بزرگ و قدیمی بین سالهای 489-476 هجری قمری مصادف با دوره سلجوقیان و قرن پنجم در منطقه و بافت تاریخی شهر و در جنوب بازار کرمان ساخته شده است. ملک توران شاه یکم سلجوقی ساخت این اثر تاریخی و بی نظیر را که شامل شبستان های متعدد، صحن بزرگ و وسیع ، سه محراب گچ بری را به هنرمندان و معماران چیره دست ایرانی سفارش داد.
تاریخچه مسجد ملک کرمان
این بنا توسط شخصی به نام ملک توران شاه یکم یا محیی الدین توران شاه یکم در قرن دهم میلادی ساخته شد. ایشان چهارمین سلطان قاوردیان و پسر قاورد محسوب می شدند. در واقع، آل قاورد یا سلجوقیان کرمان، حاکمانی بودند که از قرن دهم میلادی تا اواخر قرن یازدهم در بخش هایی از کرمان و مکران حکومت می کردند.
در سال ۱۳۶۱ خورشیدی، کتیبه هایی آجری از بدنه شمالی و جنوبی ایوان این مسجد کشف شدند. هرچند این کتیبه ها صدماتی دیده اند، اما نام ملک تورانشاه بر روی آنها مشاهده می شود.
معماری مسجد ملک کرمان
مسجد ملک کرمان از شبستانهای متعدد و صحن وسیعی تشکیل میشود. این مسجد ۱۰۱ متر طول و ۹۱ متر عرض و ۹۱۹۱ متر مربع مساحت دارد.
محراب ها
مسجد ملک دارای چـندین محراب گـچ بری شده کوچک مربوط به دوران آل بویه است که بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ سال قبل از دوره سلجوقی احدات شده است. سه محراب نیز در پشت بام و در شبستان امام حسن (ع) موجود است که در نوع خود بی نظیرند و از گـچ بری های هنرمندانه قرن پنجم برخوردارند.
شبستان ها
چند شبستان نیز در مسجد ملک وجود دارد که معروف ترین آن ها شبستان امام حسن (ع) است. علاوه بر آن باید از شبستان آقا شیخ حسن فقیه نام برد که ۲۲ ستون دارد. در شمال غربی، شبستان آقا علی با ۶ ستون قرار دارد که به شبستان امام موسی بن جعفر (ع) وصل می شود. شبستان واقع در ضلع جنوبی ۲۷ ستون دارد اما شبستان ضلع شرقی کوچـک است.
برج سلجوقی
علاوه بـــــر سر در، صحن، ایوان و شبستان باید از برج آجری مسجد نام برد. برجی آجری که اکنون تنها 6 متر از آن سالم مانده است، در شمال شرقی مسجد قرار گرفته و به برج سلجوقی مشهور است. مقرنسهای باشکوه تاق ورودی سردر و ترنج برجسته آن در قسمت پایین تاق از تماشاییترین بخشهای این مسجد است که اطراف آن با گچ بری تزئین شده است.
ایوانها
مسجد ملک دارای چهار ایوان است. ایوان بزرگ قبله، بزرگترین ایوان مسجد محسوب میشود که در ضلع غربی صحن قرار دارد. این ایوان با آجر و به سبک دوره سلجوقی مزین شده است.
در قدیمی ورودی مسجد را با ارتفاع کم ساختهاند چرا که اعتقاد داشتند افراد باید به هنگام ورود به مسجد به نشانه تعظیم سر خود را خم کنند. مسجد ملک در بافت قدیمی کرمان واقع شده و در صورتی که از این مسجد دیدن میکنید، قدم زدن در این بافت تاریخی را از دست ندهید.