در دامنههای سرسبز البرز، در شمال شرقی پایتخت، گورستانی مرموز و مجلل خودنمایی میکند. گورستانی که نه با خاک و سنگ، بلکه با سنگ مرمر و برنز آراسته شده، و نه با سکوت و آرامش، بلکه با حواشی و جنجال شناخته میشود. قبرستان لواسان، با نام رسمی “گلندوک”، بهمثابه آینهای از تناقضات جامعه ایران، تصویری از شکاف طبقاتی، تجملگرایی، و حتی مرگ لاکچری را به نمایش میگذارد. در ادامه، به بررسی این پدیده نوظهور خواهیم پرداخت. از تاریخچه و ساختار این گورستان تا حواشی و انتقادات پیرامون آن و از فلسفه مرگ و تجملگرایی تا پیامدهای اجتماعی و فرهنگی این پدیده، همه را در ذرهبین نقد قرار خواهیم داد.
تاریخچه قبرستان لاکچری لواسان: از گورستانی معمولی تا محلی برای نمایش ثروت و قدرت
قبرستان لاکچری لواسان در منطقه گلندوک این شهر واقع شده است. این گورستان در دهه ۷۰ شمسی به عنوان یک گورستان معمولی برای دفن اموات محلی ساخته شد. در سالهای اخیر، با افزایش قیمت زمین و املاک در لواسان، این گورستان نیز مورد توجه افراد ثروتمند و صاحبنفوذ قرار گرفت. در سال ۱۳۹۶، یک زن ثروتمند به نام «کرشمه» در این گورستان دفن شد. این زن که در زمان حیات خود صاحب یک شرکت بزرگ بود، بهدلیل علاقهاش بهزیبایی و تجمل، هزینههای زیادی را برای ساخت قبر خود صرف کرد. این قبر با سنگهای گران قیمت و تزئینات مجلل ساخته شد و به سرعت به یکی از جاذبههای گردشگری لواسان تبدیل شد.
پس از مرگ کرشمه، افراد دیگری نیز به دنبال دفن اموات خود در این گورستان بودند. این افراد نیز هزینههای زیادی را برای ساخت قبور خود صرف کردند و به این ترتیب، گورستان گلندوک به یک گورستان لاکچری تبدیل شد. در حال حاضر، قبور این گورستان با سنگهای گرانقیمت، تزئینات مجلل و امکاناتی مانند سرویس بهداشتی، رستوران و فضای سبز پوشیده شدهاند. وجود این گورستان لاکچری در لواسان، انتقادات بسیاری را به همراه داشته است. برخی از مردم معتقدند که این گورستان نمادی از فاصله طبقاتی و بیعدالتی در جامعه است. برخی دیگر نیز معتقدند که ساخت این گورستان در تضاد با ارزشهای دینی و انسانی است.
قبرهای دو و سه طبقه لاکچری لواسان با امکانات رفاهی
یکی از امکانات لاکچری قبرستان لواسان، وجود قبرهای دو و سه طبقه است. این قبرها با سنگهای قیمتی و ظریفکاری شده تزئین شدهاند و امکانات رفاهی مختلفی مانند سیستم تهویه مطبوع، دوربین مداربسته، و سیستمهای امنیتی دارند. قبرهای دو طبقه معمولاً برای خانوادههای پرجمعیت یا افرادی که میخواهند پس از مرگ در کنار عزیزانشان دفن شوند، انتخاب میشود. قبرهای سه طبقه نیز برای خانوادههای بسیار پرجمعیت یا افرادی که میخواهند فضای بیشتری برای دفن وسایل و یادگاریهای عزیزانشان داشته باشند، مناسب است.
قبرستان لواسان با فضای سبز وسیع و امکانات تفریحی متعدد، شبیه به یک پارک است. این قبرستان دارای درختان سرسبز، گلهای رنگارنگ، و آبنماهای زیبا است. همچنین، در این قبرستان امکاناتی مانند آلاچیق، زمین بازی کودکان، و سرویس بهداشتی وجود دارد. این امکانات باعث شدهاند که قبرستان لواسان به مکانی محبوب برای بازدید گردشگران تبدیل شود. همچنین، برخی از خانوادهها از این امکانات برای برگزاری مراسم یادبود و سوگواری عزیزانشان استفاده میکنند.
این دو مورد از امکانات لاکچری قبرستان لواسان، نشاندهنده اختلاف طبقاتی شدید در جامعه ایران است. این اختلاف طبقاتی در مرگ و دفن نیز نمود پیدا کرده است و باعث شده که برخی از افراد بتوانند با پرداخت هزینههای گزاف، برای عزیزانشان امکاناتی فراهم کنند که برای بسیاری از افراد دیگر، حتی در زندگی، ممکن نیست. شما میتوانید با کارهای کوچکی مانند کمک به افراد نیازمند، حمایت از نهادهای خیریه و یا حتی فقط آگاهی دادن به دیگران در مورد این موضوع، نقش خود را در ساختن جامعهای عادلانهتر ایفا کنید.
عوامل موثر بر قیمت قبر در قبرستان لاکچری لواسان
یکی از مهمترین عامل موثر بر قیمت قبر در قبرستان لاکچری لواسان، موقعیت مکانی آن است. قبرهایی که در قسمتهای خوش آب و هوا و با ویو بهتر قرار دارند، قیمت بالاتری نسبت به قبرهایی که در قسمتهای دیگر قبرستان هستند، دارند. بهطور مثال، قبرهایی که در دامنه کوه و یا مشرف به دریاچه قرار دارند، از قیمت بالاتری برخوردار هستند. قبرستان لاکچری لواسان امکانات و خدمات مختلفی را به صاحبان قبرها ارائه میدهد که این خدمات بر قیمت قبر نیز تاثیر میگذارد.
قبرستان لاکچری لواسان بهطور منظم و دائمی از قبرها مراقبت میکند و این امر باعث میشود که خانوادهها نگرانی بابت وضعیت قبر عزیزانشان نداشته باشند. قبرستان لاکچری لواسان دارای فضای سبز زیبا و محوطهسازی چشم نوازی است که این امر باعث میشود که آرامش بیشتری بهخانوادهها القا شود.
قبرستان لاکچری لواسان امکان برگزاری مراسم ختم و یادبود را برای خانوادهها فراهم میکند و این امر باعث میشود که خانوادهها بتوانند بهراحتی مراسم یادبود عزیزانشان را برگزار کنند. علاوهبر دو عامل ذکر شده، عوامل دیگری نیز بر قیمت قبر در قبرستان لاکچری لواسان تاثیر میگذارند. قبرهایی که مساحت بزرگتری دارند، قیمت آنها نسبت به قبرهایی که مساحت کوچکتری دارند، بیشتر است.
نوع سنگ قبر و جنس آن نیز بر قیمت قبر تاثیر میگذارد. سنگ قبرهای گران قیمتتر، قیمت قبر را نیز افزایش میدهند. قیمت قبر در قبرستان لاکچری لواسان به طور مداوم در حال افزایش است و قبرهایی که در سالهای اخیر خریداری شدهاند، قیمت بالاتری نسبت به قبرهایی که در سالهای گذشته خریداری شدهاند، دارند.
باغچههای این قبرستان بهطور منظم آبیاری و نگهداری میشوند و برخی از آنها دارای امکانات رفاهی مانند نیمکت، آلاچیق و آبنما هستند. در فیلمی منتشرشده از این قبرستان، میتوان قبرهایی را دید که قیمت آنها بهطور تقریبی ۷۰۰ میلیون تومان است. همچنین، در این فیلم، با فردی مصاحبه میشود که میگوید شوهرش برای آباد کردن این قبرستان، سالی چند بار از خارج از کشور به ایران میآید و هزینههای زیادی صرف میکند.
سخن پایانی
قبرستان لواسان، نمادی از فاصله طبقاتی و تبعیض در جامعه امروز ایران است. این قبرستان، با امکانات و خدمات لوکس خود، نشان میدهد که چگونه ثروتمندان، حتی پس از مرگ نیز، از امتیازات ویژهای برخوردار هستند. این قبرستان، پیامی روشن برای همه ما دارد. پیامی مبنی بر اینکه اگر میخواهیم جامعهای عادلانهتر داشته باشیم، باید به کاهش فاصله طبقاتی و رفع تبعیض فکر کنیم. ما باید تلاش کنیم تا همه افراد، فارغ از میزان ثروت و قدرت خود، از فرصتهای برابر برخوردار باشند. ما باید به یاد داشته باشیم که همه انسانها، با هر طبقه اجتماعی، شایسته احترام و کرامت هستند.