یکی از کباب های سنتی و اصیل ایرانی که طرفداران بسیار زیادی نیز دارد، کباب سلطانی است. گوشت مناسب برای آماده کردن این غذای گرانقیمت و اشرافی، فیله گوساله یا راسته گوسفندی است. حال تفاوت این دو کباب را میتوان در ترکیب آنها دانست. به این صورت که کباب سلطانی شامل یک سیخ برگ و یک سیخ کوبیده میشود و کباب بختیاری از ترکیب چنجه و جوجه تهیه میگردد. فراموش نکنید که کباب بختیاری نیز از غذاهای سنتی و لذیذ ایرانی بوده که به هنگام پخت آن، از پیاز و فلفل دلمهای نیز استفاده میکنند.
کباب سلطانی چیست؟
کباب سلطانی از فیله بره، گوساله یا مرغ تهیه میشود که به اندازه سیخهای بزرگ بریده شده و گاهی اوقات با کباب برگ سرو میگردد. اصالت و سابقه این کباب به زمان ناصرالدین شاه بازمیگردد که آن را از منطقه قفقاز به ایران وارد کرد. این کباب بهدلیل گرانقیمت بودن و طولانی بودن زمان پخت، کباب سلطانی نام گرفت و تنها برای شاه، اعیان و درباریان تهیه میشد. مدت زیادی به طول انجامید تا این غذا در بین مردم عادی رواج یافت. درست کردن کباب سلطانی در خانه بسیار آسان و ساده است. کباب سلطانی را میتوانید در مدت زمان کوتاهی با چند روش، چه در تابه و چه با سیخهای چوبی تهیه کنید.
مواد لازم برای تهیه کباب سلطانی
- ۱۵۰ گرم گوشت قرمز بدون استخوان
- ۱۵۰ گرم فیله مرغ
- ۲ عدد پیاز
- ۱ عدد کیوی
- ۴ قاشق غذاخوری آبلیموی تازه
- ۲ قاشق غذاخوری روغن زیتون
- ۲ قاشق غذاخوری زعفران ساییده شده
- نمک و فلفل سیاه به دلخواه
برای تهیه سس کباب ابتدا پیازها را بشویید و پوست بگیرید و آنها را به قطعات بزرگ خرد کنید. پیازها را در این ابعاد خرد میکنیم تا بهراحتی از کباب جدا شوند. توجه داشته باشید که پیازها را روی مخلوط کباب رنده نکنید؛ چراکه به گوشت میچسبد و در حین کباب کردن میسوزد و سبب میگردد تا غذا مزه خود را از دست بدهد. این مدل از خرد کردن پیاز، طعم آن را بهخوبی به کباب منتقل کرده و آن را خوشمزه میکند. سپس کیوی را پوست گرفته و در ابعاد کوچک، خرد کنید. استفاده از کیوی سبب خواهد شد تا بافت کباب نرم شود. سپس گوشتها را به قطعات یکنواخت و مساوی برش دهید. اکنون گوشت را در ظرفی بریزید و پیاز و کیوی را به آن اضافه کنید و بگذارید ۳۰ تا ۶۰ دقیقه بماند تا گوشت خوب طعمدار شود. بعد از طعم دادن به گوشتها، به سراغ مرغ میروید؛ زیرا مرغ نسبت به گوشت بافت نرمتری دارد.
ابتدا گوشتها را طعمدار کرده، سپس تکههای مرغ را مزهدار کنید. برای طعمدار کردن مرغ، ابتدا آن را به قطعات یکدست خرد نمایید و سپس تکههای مرغ را در ظرفی بریزید و مقداری پیاز، زعفران، فلفل سیاه به آن اضافه نموده و خوب مخلوط کنید تا تکههای مرغ مزهدار شوند. پس از طعم دادن به گوشت و مرغ، باید تکههای پیاز را از گوشتها جدا نمایید. حلقههای پیاز را با احتیاط جدا کرده و در ظرفی قرار دهید. سپس روغن زیتون، نمک و فلفل سیاه و آبلیمو را به آن اضافه کنید و هم بزنید تا مواد خوب با یکدیگر مخلوط شوند. برای خوشطعم شدن و جا افتادن مواد اجازه دهید تا به مدت ۱۵ دقیقه بماند. حتماً از روغن زیتون بدون بو استفاده کنید.
زمانی که گوشتها و مرغها بهخوبی طعمدار شدند، نوبت به سیخ کشیدن میرسد. آنها را در سیخهای فلزی تمیز قرار دهید و از وسط سیخ شروع کنید؛ به این صورت که یک تکه گوشت قرار دهید و سپس تکههای مرغ را اضافه کنید. اطمینان یابید که هیچ فضای خالی بین تکههای گوشت و مرغ وجود ندارد. سیخها را روی گریل یا باربیکیوی با حرارت مناسب قرار داده تا گوشت و مرغ خوب و یکنواخت بپزند. هنگام کباب کردن سیخها را بچرخانید تا دو طرف تکههای گوشت و مرغ پخته شده و هیچ قسمت خامی باقی نماند. این کباب خوشمزه را میتوانید با برنج و همراه با گوجه، پرتقال کبابی و لیمو با سبزی خوردن سرو نمایید. این نوع کباب سلطانی ترکیبی از گوشت و مرغ است؛ اما میتوانید تنها از گوشت بره استفاده کنید.
تفاوت کباب سلطان و کباب بختیاری چیست؟
کباب بختیاری که منشا آن مناطقی مانند چهارمحال و بختیاری، خوزستان و اصفهان در ایران بوده، در ابتدا با گوشت بره و سینه مرغ تهیه میشد و امروزه به یک غذای معروف در سراسر ایران تبدیل شده است. کباب بختیاری را میتوان با گوشت بره و سینه مرغ تهیه نمود یا بهصورت دلخواه بهجای سینه مرغ از فیله ماهی استفاده کرد. کباب سنتی بختیاری که توسط عشایر بختیاری تهیه میگردد، معمولاً شامل قرار دادن گوشت بره و یک تکه دنبه به ترتیب روی سیخ میشود.
مواد لازم برای تهیه کباب بختیاری
- ۱۵۰ گرم سینه مرغ بدون استخوان
- ۱۵۰ گرم فیله گوساله یا گوسفند
- ۱ فلفلسبز کوچک
- ۱ عدد پیاز متوسط
- ۱ قاشق غذاخوری زعفران دمکرده
- ۱ قاشق غذاخوری آبلیموی تازه
- ۲ قاشق غذاخوری روغن زیتون یا روغن مایع
- ۲ قاشق غذاخوری سس سویا
- ۱ تکه (۲۵ گرم) کره ذوب شده یا نرم شده
- نمک و فلفل سیاه
زمان آمادهسازی مواد تقریباً ۱۵ دقیقه و زمان پخت و انتظار آن در حدود ۳۰ دقیقه خواهد بود. کباب بختیاری را میتوانید در وعده نهار یا شام سرو کنید. توجه داشته باشید که مقادیر و دستورالعملهای بیان شده برای ۴ نفر مناسب است.
همانطور که میدانید برای تهیه کباب سلطانی از روشهای سنتی استفاده میشود. کباب سلطانی از ترکیب فیله بره یا گوساله تهیه میگردد. هر وعده از این کباب از یک سیخ کباب کوبیده و برگ تشکیل شده است. با این حال کباب بختیاری ترکیبی فوقالعاده از گوشت و مرغ روی یک سیخ بوده که در این کباب گوشت و مرغ به مدت طولانی در مخلوط مواد میمانند تا طعمدار شوند. در هنگام سیخ کشیدن، گوشت و مرغ به ترتیبی خاص قرار میگیرند.
سخن پایانی
کباب سلطانی و کباب بختیاری هر دو غذاهای سنتی و معتبر ایرانی هستند که کباب سلطانی ترکیبی از کباب کوبیده و برگ است. این غذا از فیله بره، گوساله یا مرغ تهیه میشود و تاریخچهای غنی دارد که به زمان ناصرالدین شاه بازمیگردد. این غذا در اصل بهدلیل هزینه زیاد و زمان پخت طولانی، برای خانوادههای سلطنتی و اشراف در نظر گرفته شده بود؛ اما در نهایت در بین مردم عادی نیز به محبوبیت بسیاری دست یافت. تهیه کباب سلطانی در منزل نسبتاً ساده است و میتوان آن را به روشهای مختلف انجام داد. در حالی که کباب سلطانی دارای یک سیخ کباب کوبیده و برگ بوده، کباب بختیاری هم گوشت و هم مرغ را در یک سیخ با یکدیگر ترکیب میکند.