چغازنبیل خوزستان
در این مطلب از قسمت معرفی جاهای دیدنی ایران به سراغ یکی از جاذبه های بسیار زیبای خوزستان یعنی چغازنبیل خواهیم رفت که یکی از نیایشگاه های بسیار زیبا، دیدنی و محبوب میان گردشگران محسوب می شود. در ادامه با تاپ تراول همراه باشید.
چغازنبیل یکی از نیایشگاه های بسیار زیبای باستانی است که در زمان ایلام (عیلامی ها) و تقریباً 1250 قبل از میلاد بنا نهاده شده است. این بنا از شهر دوراونتاش به جا مانده است و در نزدیکی شوش (شهر باستانی) در استان خوزستان بنا شده است.
این بنا در سال ۱۹۷۹ میلادی نخستین اثر تاریخی از ایران بود که در فهرست میراث جهانی یونسکو جای گرفت. جامعه بین المللی برای آن ارزش استثنایی و جهانی قایل است. خاورشناسان چغازنبیل را اولین ساختمان مذهبی ایران می دانند.
این نیایشگاه توسط اونتاش گال (پیرامون ۱۲۵۰ پ.م.)، پادشاه بزرگ ایلام باستان، و برای ستایش ایزد اینشوشیناک، نگهبان شهر شوش، ساخته شده است.
مکان جغرافیایی زیگورات (معبد هرمی شکل چند طبقه)چغازنبیل در ۴۵ کیلومتری جنوب شهر شوش در نزدیکی منطقه باستانی هفت تپه می باشد. (در محور اصلی شوش به اهواز) بلندی شروعین آن ۵۲ متر و ۵ طبقه بوده است. امروزه ارتفاع آن ۲۵ متر و تنها ۲ طبقه و نیم از آن باقی مانده است.
«چغازنبیل» که نام باستانی این بنا بشمار می آید، واژه ای محلی و مرکب از دو واژه چُغا (به معنای تپه در زبان لری) و زنبیل است که اشاره ای است به مکان معبد که سابقا تپه بوده و آن را به زنبیل واژگون تشبیه می کردند. این مکان نزد باستانشناسان به دور-اونتَش معروف است که به معنای دژِ اونتش است. اونتاش گال پادشاه ایلام باستان است که دستور ساخت این شهر مذهبی را داده است. بنای چغازنبیل در میانه این شهر واقع شده است و مرتفع ترین بخش آن است.
براهور راهنمای مجموعه، سازمان میراث فرهنگی، ۱۳۸۶.بلندی شروعین این بنا ۵۲ متر در قالب ۵ طبقه بوده است. امروزه ارتفاع آن ۲۵ متر و تنها دو طبقه و نیم از آن باقی مانده است. مسیر دستیابی به چغازنبیل از طریق جاده اهواز به شوش است.
این نیایشگاه توسط اونتاش ناپیریش (حدود ۱۲۵۰ پ.م.)، پادشاه بزرگ ایلام باستان، و برای ستایش ایزد اینشوشیناک، الهه نگهبان شهر شوش، ساخته شده است. و در حمله سپاه خونریز آشور بانیپال به همراه تمدن ایلامی ویران گردید. قرنهای متمادی این بنا در زیر خاک به شکل زنبیلی واژگون مدفون بود تا اینکه به دست رومن گیرشمن فرانسوی در زمان پهلوی دوم از آن خاکبرداری گردید.
گرچه خاکبرداری از این بنای محدب متقارن واقع شده در دل دشت صاف موجب تکمیل دانش دنیا نسبت به پیشینه باستانی ایرانیان گردید اما بعد از گذشت حدود ۵۰ سال از این کشف، دست عوامل فرساینده طبیعی و بی دفاع گذاشتن این بنا در برابر آنها آسیبهای فراوانی را به این بنای خشتی – گلی واتکذیب کرده و خصوصا باقیمانده طبقات بالایی را نیز دچار فرسایش شدید کرده است.