در این مقاله از معرفی جاهای دیدنی تبریز درباره مسجد ظهیریه این شهر تاریخی سخن خواهیم گفت . پس اگر قصد سفر به تبریز را دارید از این مکان تاریخی دیدن کنید
تاریخچه مختصری از تبریز:
تبریز، شهری با قدمت بیش از 7000 سال، یکی از کهنترین شهرهای ایران و جهان است. این شهر در طول تاریخ فراز و نشیبهای بسیاری را پشت سر گذاشته و پایتخت چندین سلسله پادشاهی از جمله مادها، هخامنشیان، ساسانیان، ایلخانیان و صفویان بوده است.
برخی از وقایع مهم در تاریخ تبریز عبارتند از:
- تاسیس: طبق شواهد باستان شناسی، قدمت تبریز به بیش از 7000 سال قبل از میلاد مسیح میرسد.
- پایتختی: تبریز در طول تاریخ پایتخت چندین سلسله پادشاهی از جمله مادها، هخامنشیان، ساسانیان، ایلخانیان و صفویان بوده است.
- حمله مغول: در سال 617 هجری قمری تبریز توسط مغولان به رهبری چنگیزخان ویران شد.
- دوران صفوی: تبریز در دوران صفوی به عنوان پایتخت ایران انتخاب شد و رونق و شکوه فراوانی به خود دید.
- معاهده ترکمنچای: پس از شکست ایران در جنگ قفقاز و امضای معاهده ترکمنچای، تبریز به طور موقت به اشغال روسها درآمد.
- انقلاب مشروطه: تبریز یکی از مراکز اصلی نهضت مشروطه بود و در این شهر قیامهای مردمی بسیاری علیه استبداد قاجار صورت گرفت.
- مدرنیزاسیون: در دوران پهلوی، تبریز شاهد تحولات و نوسازیهای بسیاری از جمله احداث راهآهن، کارخانهها و مدارس بود.
فاصله تبریز با شهرهای مهم:
- تهران: 621 کیلومتر
- مشهد: 1551 کیلومتر
- اصفهان: 824 کیلومتر
- شیراز: 1382 کیلومتر
- یزد: 1189 کیلومتر
- ارومیه: 149 کیلومتر
- اردبیل: 215 کیلومتر
- زنجان: 294 کیلومتر
نکته: مسافتها به صورت تقریبی و هوایی محاسبه شدهاند. ( مشاهده برروی نقشه )
مساجد در تبریز از دیرباز نقشی فراتر از صرف مکان عبادت داشتهاند و در طول تاریخ به عنوان مراکز فرهنگی، اجتماعی و سیاسی نیز ایفای نقش کردهاند.
برخی از کارکردهای مهم مساجد در تبریز عبارتند از:
- مرکز عبادت: مساجد مهمترین مکان برای انجام عبادات مسلمانان هستند و در طول روز نمازهای جماعت در آنها برگزار میشود.
- مرکز آموزش: در بسیاری از مساجد تبریز کلاسهای آموزشی برای آموزش علوم دینی و قرآنی به کودکان و بزرگسالان برگزار میشود.
- مرکز فرهنگی: در برخی از مساجد کتابخانه، موزه و مراکز فرهنگی دیگر وجود دارد که به عموم مردم خدمات ارائه میدهند.
- مرکز اجتماعی: مساجد محل تجمع و دیدار مردم هستند و در آنها مراسم مختلف مذهبی، اجتماعی و فرهنگی برگزار میشود.
- مرکز سیاسی: در طول تاریخ، مساجد تبریز محل تجمع و سخنرانیهای سیاسی بوده و در مبارزات مردم علیه ظلم و ستم نقش مهمی ایفا کردهاند.
برخی از مساجد مهم تبریز:
- مسجد جامع تبریز: قدیمیترین مسجد تبریز که قدمت آن به دوره سلجوقیان میرسد.
- مسجد مظفر: یکی از زیباترین مساجد تبریز که در دوره قاجار ساخته شده است.
- مسجد النبی: بزرگترین مسجد تبریز که در دوره پهلوی اول ساخته شده است.
- مسجد کبود: از مساجد تاریخی تبریز که به دلیل کاشیکاریهای نفیس خود مشهور است.
- مسجد جوادیه: یکی از مساجد مشهور تبریز که در دوره صفوی ساخته شده است.
مساجد تبریز به عنوان نمادی از فرهنگ و تاریخ این شهر، همواره مورد احترام و توجه مردم قرار داشتهاند و در زندگی روزمره آنها نقشی اساسی ایفا میکنند.
چرا مسجد ظهیریه ؟
مسجد ظهیریه، مشهور به مسجد مصلای تبریز، یکی از زیباترین و باشکوهترین مساجد ایران و نگین معماری دوره قاجار در قلب آذربایجان شرقی است. این مسجد با شکوه که در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده، در خیابان شهید مطهری (خیابان طالقانی سابق) و در مجاورت بازار تبریز واقع شده است.
تاریخچه:
ساخت مسجد ظهیریه در سال 1275 هجری شمسی به دستور “حاج میرزا محمد تقی خان ظهیرالاسلام” از ثروتمندان و خیرین تبریزی آغاز شد و پس از 27 سال در سال 1302 هجری شمسی به پایان رسید.
معماری:
مسجد ظهیریه با مساحتی حدود 7 هزار متر مربع، از جمله بزرگترین مساجد تبریز محسوب میشود. این مسجد شامل صحن وسیع، شبستان زمستانی و تابستانی، گنبدخانه، منارهها و تزئینات چشمنواز کاشیکاری، آینهکاری و مقرنسکاری است.
ویژگیهای برجسته:
- گنبدخانه: گنبد عظیم مسجد ظهیریه با ارتفاع 27 متر، از بزرگترین گنبدهای مساجد ایران به شمار میرود. این گنبد با کاشیهای لاجوردی و فیروزهای تزئین شده و در نوع خود منحصر به فرد است.
- منارهها: مسجد ظهیریه دارای 4 مناره بلند و زیبا است که از دور نمایانگر شکوه و عظمت این مسجد هستند.
- تزئینات: دیوارها و محراب مسجد با کاشیهای نفیس ایرانی در رنگهای مختلف تزئین شدهاند. همچنین در این مسجد از هنرهای ظریف دیگری مانند آینهکاری، مقرنسکاری و گچبری نیز استفاده شده است.
- شبستانها: شبستانهای زمستانی و تابستانی مسجد ظهیریه از جمله زیباترین شبستانهای مساجد ایران هستند. شبستان زمستانی با ستونهای بلند و حجاریهای نفیس و شبستان تابستانی با حوض و فوارههای زیبا از جمله ویژگیهای این دو شبستان هستند.
آدرس:
مسجد ظهیریه در خیابان شهید مطهری (خیابان طالقانی سابق) و در مجاورت بازار تبریز واقع شده است. دسترسی به این مسجد به راحتی با وسایل حمل و نقل عمومی و یا تاکسی امکانپذیر است.
نکات بازدید:
- ساعات بازدید از مسجد ظهیریه از 8 صبح تا 5 بعد از ظهر است.
- ورود به این مسجد برای عموم آزاد است.
- هنگام بازدید از مسجد، به حجاب اسلامی توجه داشته باشید.
- برای عکاسی و فیلمبرداری در داخل مسجد، باید از مسئولان مربوطه اجازه بگیرید.
مسجد ظهیریه، نه تنها یک مکان مذهبی، بلکه یک اثر هنری و تاریخی ارزشمند است. بازدید از این مسجد، تجربهای فراموشنشدنی برای هر گردشگری خواهد بود.