قلعه دختر میانه
در این مقاله از وب سایت گردشگری تاپ تراول شما را با قلعه دختر میانه در آذربایجان شرقی آشنا خواهیم کرد. در ادامه مطلب همراه ما باشید.
قلعه دختر یا قیز قالاسی در شهرستان میانه قرار داشته و به شماره ۸۷۰ جزو آثار ملی ثبت شدهاست. این قلعه در دو کیلومتری پل دختر (میانه) در رشته کوه قافلانکوه واقع شده است. این قلعه بشکل کثیر الاضلاع غیرمنتظم ساخته شده و به سه قسمت تقسیم میشود.
قسمتهای بنا
- دیوار بیرونی که قطورتر از دیگر قسمتها بوده و به وسیلهٔ ۲۴ برج دیدبانی، نگهبانان از قلعه پاسداری مینمودند.
- دیوار داخلی که این دیوار حافظ قسمت اصلی قلعه یا قلب قلعه بوده.
- قسمت داخلی قلعه که محل فرماندهی و کوتبال دژ محسوب میشود.
این قلعه دارای دو مدخل ورودی است که در بالای یکی از این مدخل کتیبهای بوده که بر اثر مرور زمان از بین رفتهاست.
تاریخچه
خانم ژان دیولافوا در صفحه ۷۲ از کتاب خود قدمت این قلعه را به زمان اردشیر یکم (هخامنشی) رسانده و هدف بنای آن را زندانی برای شاهزاده خانم شورشی ذکر کردهاست.برخی بنای این قلعه را مربوط به قرن ۷ هجری تخمین زدهاند برخی دیگر بنای آن را با قدمت ۸ تا ۱۲ قرن ذکر کردهاند. ولی با توجه به پایههای ساخت قلعه و مصالح بکار برده شده تخمین به اوایل دوره ساسانیان نیز زده میشود.
قلعهدختر و پلدختر
در گویش محلی نام این قلعه قیز قالاسی به معنای قلعه دختر میباشد. راجع به نام قلعه روایاتی رایج است از آن جمله که دختر پادشاهی بر علیه پدر خویش شورش میکند و پد ر او را به نقطه دور تبعید و برای وی قلعهای ساخته در آنجا محبوسش میکند. دختر شاه بامید آزادی خویش روز شماری میکند و چوپانی که آنطرف رود قزلاوزن به چوپانی مشغول بوده توجه او را جلب میکند و این دو عاشق هم میشوند و چوپان هر شب رودخانه سرد و خروشان قزل اوزن را میشکافت و بدیدار شاهزادهخانم میآمد و شاهزاده خانم برای آنکه رنج این کار را از چوپان رفع سازد پلی بر روی رودخانه میزند و چوپان اولین کسی است که از روی پل رد میشود و بدیدار شاهزادهخانم میآید.
همچنین روایت است بازرگانی برای در امان ماندن دختر خود از دست مغولان برای دختر خود در این منطقه قلعه میسازد ولی به مرور زمان و حسن روابط و پس از مرگ بازرگان دختر وی برای توسعه تجارت بازرگانان آذربایجان با دیگر کشورها این پل (پل دختر) را میسازد.
عقیده باستان شناسان بر این است که این قلعه مانند قلعه دخترهای دیگر توسط ایزدبانو ناهید (آناهیتا) ساخته شدهاست. پرستشگاههای این ایزدبانو را اغلب در بلندیها میساختند و حاکمان و بازرگانان و کشاورزان هرساله با هدایای نفیس عازم این پرستشگاهها میشدند چرا که ملکه ناهید فریادرس زنان و آزادی و حریت نعمت و فراوانی آب و باران تنها کسی بوده که در اقتصاد و نبرد پشتیبان این مرز و بوم بودهاست. این قلعهها بیشتر در کنار رودخانههای عظیم و دریاها ساخته میشدهاست.