قلعه بابک کلیبر آذربایجان شرقی

در این مقاله از معرفی جاهای دیدنی ایران یکی از جاذبه های بسیار زیبای آذربایجان شرقی یعنی قلعه بابک کلیبر را به شما معرفی خواهیم کرد که یکی از جاهای دیدنی بسیار زیبا و دیدنی محسوب می شود. در ادامه با تاپ تراول همراه باشید…

قلعه بابک کلیبر یا قلعه جمهور، بنا شده در بالای کوهی به بلندای ۲۳۰۰ متر، در نزدیک به سه کیلومتری شهر کلیبر می باشد. دژ در زمان ساسانیان ساخته شده و نام خود را از نام بابک خرمدین، رهبر رویارویی با تازندگان (مهاجمین) عرب تا سال ۸۹۳ میلادی، گرفته است.

قلعه بابک  کلیبرو کوه جاویدان به مختصات:   Coordinates: 38°50’13″N   46°59’0″E  در ۵۵ کیلومتری شمال شهرستان اهر و در چند کیلومتری جنوب غربی کلیبر واقع است.
اطراف این قلعه را از هر طرف دره های عمیقی با 400 تا 600 متر عمق فراگرفته است. مسافت کلیبر به قلعه با این که از چند کیلومتر تجاوز نمی کند ولی صعب و دشوار است و به هنگام عبور می بایست از گردنه ها و کتل ها گذر کرد تا بعد از 3 ساعت کوه پیمایی و یا کوفتگی حاصل از اسب سواری خود را به پای باروهای استوار دژی برساند که عظمت اش از فراز ستیغ دره ها و کوه ها خود را به رخ می کشاند. قلعه بابک، یا دژ بذ؛ قلعه ای است که به قلعه بابک خرم دین سردار بزرگ ایرانی معروف است.
مجموع مساحت این قلعه در حدود ده هزار متر مربع می باشد.
پیش از رسیدن به دروازه قلعه و ورود به بنای مستحکم دژ باید از معبری عبور کرد که به طور دالانی است و از سنگ های منظم طبیعی شکل گرفته و تنها گنجایش عبور1 نفر را دارد و دو نفر به سختی می توانند از آن بگذرند.
فاصله این معبر تا باروی قلعه در حدود 200 متر است و مقابل آن قرار دارد. از همین نقطه است که صعوبت راه و ابهت خاص این قلعه رفیع و موقعیت خیره کننده آن بیننده را به اعجاب وا می دارد.

امتداد بصری معبر در نهایت به دروازه قلعه ختم خواهد شد و دقیقاً در راستای آن قرار دارد که موجب می شود ورود هر تازه وارد و سپاهی و غیره از طریق دو برج دیده بانی در سمت دروازه ورودی قابل رؤیت باشد.
برای نفوذ به داخل تنها راه ورود دروازه اصلی است و از کوهستان امکان وارد شدن به قلعه وجود ندارد.
با گذر از دروازه ورودی و پشت سر گذاشتن بارو، جهت رسیدن به دژ اصلی باید از گذرگاهی باریک که حدود 100 متر صعود از ارتفاع را نیز به همراه دارد گذشت تا به مدخل ورودی قلعه رسید، مسیری صعب العبور که از یک سمت مشرف به دره ای است با جنگل های تنک و ژرفایی در حدود 400 متر که به طور تیغه و دیواره تا قعر دره ادامه دارد.
در تکیه گا ه های طبیعی این دیواره ها و 4 جهت بنا 4 جایگاه برای دیده بانها به طور نیمه استوانه ساخته شده است. اینها مقر کوه بانیه ها و سربازانی است که هر جنبنده ای را تا کیلومترها دورتر، از فراز دره ها و کوهپایه ها زیر نظر می گرفتند.

مقالات بیشتر بخوانید:

• جزیره اسلامی تبریز
• کوه سهند تبریز
• سوغات تبریز

از آثار معماری و بعضی از سنگ های زبره تراش و راه چفت و بست سنگ ها و ملات ساروج و اندود دیوارها از نوعی گچ و خاک می توان دریافت که ساختمان این دژ و قلعه در روزگار اشکانیان و مخصوصاً ساسانیان ساخته گردیده است.
این دژ در قرون دوم و سوم و تا چند قرن بعد از آن مورد تعمیر و مرمت قرار گرفته و تغییراتی در آن به وجود آمده و الحاقاتی در بنا ایجاد گردیده است.
اشیا و ابزاری که از قلعه بابک به دست آمده، سفالینه های منقوش و لعاب خورده است که یک دوره استقرار تا اوایل قرن هفتم هجری را نمایش می داد.
همچنین تعدادی سکه مسی کشف شده که بعضی از آنها به دلیل ساییدگی و زنگ خوردگی فراوان غیرقابل خواندن است و در بین این سکه ها بعضی مربوط به اتابکان آذربایجان و هزارسیبان (قرون ششم و هفتم هجری) هستند.
به لحاظ سوق الجیشی موقعیت استقرار بنا بر فراز قله به گونه ای ست که 20 نفر سپاهی قادر بودند هجوم یک سپاه صد هزار نفری را مانع شوند و تلفاتی هم نداشته باشند. چون تیر و کمان و اسلحه معمول زمان به سربازان و مستحفظانی که در قلعه و بر بلندی موضع می گرفتند به جهت بعد مسافت بی تاثیر بودند.

در صورتی که بر فراز برج های این قلعه که بایستید، همه ارتفاعات و جنگل های اطراف زیر پای شماست و شما بر بلندترین نقطه منطقه ایستاده اید. چشم اندازی وسیع از کوه های پوشیده از درخت و دشت های ارسباران. به راستی که این قلعه بسیار زیباست.
قلعه بابک در سال 1345 با شماره 623 در لیست آثار ملی، تاریخی و فرهنگی ایران ثبت شد و مرمت آن از سال 1376 به وسیله ی اداره کل میراث فرهنگی آذربایجان شرقی شروع شد.

موقعیت مکانی قلعه بابک کلیبر:

آذربایجان شرقی، 55 کیلومتری شمال شهرستان اهر، چند کیلومتری جنوب غربی کلیبر
مسیر صعود به قلعه از سه مسیر امکانپذیر است: مسیر قلعه درسی در جنوب قلعه که صعب العبور است، از مسیر روستای شجاع آباد،
راه عشایری بسطاملو یا ییلاق (از جانب غرب قلعه) که سهل تر میباشد.

از پشت هتل بابک، مسیری سنگلاخی موجود است که گردشگران می توانند با ماشین به محل زندگی عشایر برسند. بهتر است با ماشین شخصی از این مسیر عبور نکنید زیرا جلوبندی ماشین پایین می آید. پاترول و لندروورهایی در پارکینگ هتل وجود دارند که با دریافت هزینه ای مسافران را به بالا می رسانند و هنگام برگشت دنبال آنها می آیند.

بعد از این مسیر نیز حدود یک ساعت پیاده روی دارد تا به قلعه برسید. در مسیر پله هایی برای راحتی گردشگران ساخته گردیده است که گاهی بالا رفتن از آنها طاقت فرسا خواهد شد. بعد از عبور از سه کوه به کوه قلعه بابک می رسید و باید پله های زیاد قلعه را طی کنید تا به داخل آن برسید.