سردر عالی قاپو
در این مقاله یکی از جاذبه های بسیار زیبای قزوین یعنی سردر عالی قاپو را به شما معرفی خواهیم کرد. در ادامه با مجله تاپ تراول همراه باشید.
سردر عالی قاپو یکی از آثار به جامانده از تاریخ در شهر قزوین است که یکی از جاهای گردشگری این شهر نیز محسوب می شود. این مکان در ابتدای خیابان سپه که اولین خیابان ساخته شده در ایران می باشد قرار گرفته است. این بنا سردر یکی از هفت در ورودی به ارگ سلطنتی صفویان محسوب می گردیده است.
این بنا نخستین بار در دوره شاه طهماسب درست شد و با تغییراتی که در زمان شاه عباس اول به خود دید به شکل کنونی اش رسید. در دوره ناصرالدین شاه مرمت هایی بر روی بنا انجام شد و بخش های گوناگون آن هم توسعه پیدا کرد. چند سال بعد و در زمان پهلوی از این عمارت به عنوان نظمیه و شهربانی استفاده شد.
در این سردر تزئینات گسترده ای به کار رفته که جذابیت خارق العاده ای را برای آن به وجود آورده است در بالای سردر ترنجی زیبا دیده می شود که بر روی آن با خطی جذاب گچ بری شده اما در سال ها بعد قسمت های اضافی بالای سردر برداشته شد.
سردر عالی قاپو بنایی بلند با ۱۷ متر ارتفاع است که بر پیشانی اش کتیبه ای به خط ثلث با کاشی معرق به چشم می خورد کتیبه ای که به خط علی رضا عباسی خوشنویس معروف دوره صفوی نوشته گردیده است. در بالای این کتیبه پنجره مشبک بزرگی از کاشی نظرتان را جلب می کند. در دو طرف سردر بیش از دو گوشواره بلند می بینید که بین این بنا و ساختمان های کناری پیوند ایجاد نموده است.
درب به هشتی بزرگی پیوند خورده که در داخل آن دو اتاق هست که در گذشته به عنوان جایگاه دربانان کاربرد داشته است. این اتاق ها محل گذر راهروی طبقه دوم هم بوده است در بخش غربی این در سه اتاق طولانی در مجاور هم هستند که به احتمال زیاد اتاق نگهبانان و محافظان بوده اند.
این اتاق ها در زمان قاجار تغییر کاربری داده و تبدیل به قرائت خانه و چای خانه شدند. ازاره های سردر پوشیده از کاشی های خوش رنگ و لعاب هستند و دیگر بخش های سردر هم پوشیده از گچ است. دو پنجره ای که در این محل وجود دارد یکی به خیابان سپه و دیگری به حیاط شهربانی کنونی باز می شوند.
سردر عالی قاپو در دوران صفوی ورودی اصلی به دولتخانه بود و از بخش های ایوان رفیع ورودی با قوس تیزه دار و ۳ ردیف طاق نما در دو طرف تشکیل گردیده است. در دو طبقه گوشواره هایی با ستون نماهای آجری نمای سردر را کامل کرده و هشتی ای که به ایوان ورودی وصل شده ظاهری هشت ضلعی دارد.
در سمت شرقی سردر پیش از مشروطه یک رختشویه وجود داشت اما در سال ۱۳۲۰ مدرسه ای به اسم امید در این محل ساخته شد که از نخستین مدارس مدرن ایران محسوب می شود. سردر عالی قاپو که بیش از ۴۰ سال قبل جایگاه شهربانی و نیروی انتظامی بود، امروز در اختیار میراث فرهنگی است و برای اینکه دولتخانه صفوی احیا شود مورد مرمت قرار گرفت.
مرمت این بنا در سال ۱۳۹۱ آغاز شد و نوسازی بخش های آسیب دیده مرمت بنا در خرداد ۱۳۹۱ شروع گردید و در این مدت کارهایی مثل مرمت قسمت های آسیب دیده کف فرش هشتی، رنگ برداری و رنگ آمیزی درب های ورودی، مرمت آجرهای فرسوده و شکسته، بندکشی توخالی هشتی و تهیه و نصب درب های چوبی قسمت داخلی انجام شد.
سردر عالی قاپو در سال ۱۳۱۳ در لیست آثار ملی ایرن قرار گرفته و از دیدنی ترین جاذبه های شهر است. برای تماشای سردر عالی قاپو که یکی از تماشایی ترین و مهمترین جاذبه های تاریخی شهر قزوین است باید به ابتدای خیابان سپه بروید. سردر عالی قاپو از جاذبه های تماشایی و دیدنی قزوین است که پیشنهاد می کنیم در سفر به این شهر تاریخی و کهن از آن دیدن کنید، مطمئنا تزئینات به کار رفته در این بنا ارزش بازدید و تماشا دارند.