زیارتگاه چک چک

یکی از مهم‌ترین زیارتگاه‌های زرتشتیان، چک‌چک یا چکچکو اردکان یزد است. این بنا در استان یزد قرار دارد. این زیارتگاه مهم را زرتشتیان با نام پیر سبز چک چک می‌‌دانند. این مکان مقدس در دل کوه‌های یزد و یکی از اماکن مذهبی مهم ایران است. در ادامه مطلب همراه تاپ تراول باشید تا با زیارتگاه چک چک بیشتر آشنا شوید.

پیر چک‌چک

مرکز تجمع زرتشتیان دنیا، زیارتگاهی زیبا در دل کوه‌های اردکان و انجیره است. معبد باستانی که قطره‌های آب از سقف آن چکه می‌کند. در آن افسانه‌ها و داستان‌هایی اساطیری پنهان است. این قطره‌های آب که نام این معبد زیبا را سبب شده‌اند، به داخل آب انبار و چاه هدایت می‌شوند. این زیارتگاه همه ساله از 24 تا 28 خرداد ماه میزبان زرتشتیان سرتاسر جهان می‌شود. در این تاریخ زرتشتیان به آئین‌ها و مراسمات مذهبی خود می‌پردازند. اهمیت و بزرگی پیر سبز نه تنها به سبب داستان‌ها و افسانه‌های آن بلکه به علت مقدس بودن کوه چک‌چک است. این مکان با قرار گرفتن در ارتفاعات و بلندی به عظمت خود افزوده است. پیر در زبان و اعتقادات ایرانیان باستان آخرین مرحله تکامل و عرفان و قداست است. بر در و دیار این معبد سخنان و متونی از آین زرتشت نوشته شده است.

داستان و افسانه‌های معبد چک چکو

زرتشتیان و ایرانیان بر این باورند که این مکان محل پنهان شدن و پناهگاه نیک بانو دختر پکدامن یزدگرد سوم و خواهر شهربانو ست. گویند که در حمله اعراب به ایران به دستور عمر، یزدگرد سوم پس از شکست، دختران و همسر خود را به یزد که محل امن ایران بود فرستاد. یزد نیز پس از شکست هرمزان و برادرانش که پسران یزدگرد سوم بودند فرو ریخت. دختران و همسر یزدگرد سوم به کوه و بیابان متواری شدند و هر یک به سویی گریختند. شهربانو و هرمزان اسیر شدند.

مهربانو در مزرعه ای به نام کلانتر در عقدا جان خود را از دست داد، که به مزرعه مهر مشهور است. کتایون همسر شاه در چاهی تا ابد پنهان شد. پارس بانو در شمال عقدا ناپدید شد. ناز بانو و نیک بانو دیگر دختران یزدگرد نیز در نقاطی دیگر مخفی و ناپدید شدند. محل اختفای ناز بانو را پیر نارکی گویند. نیک بامو نیز در کوهی پنهان گشت که امروزه به پیر سبز چک چک مشهور است . این مکان یکی از مهمترین مکان های مقدس زرتشتیان جهان است. گویند کوه به حال مظلومیت نیک بانو سالهاست اشک می‌ریزد و این چکه های آب حاصل اشک کوه است.

ساختار معماری چک چک

زیارتگاه چک چک شامل یک محوطه اصلی می باشد که مجموعه ای از ساختمان ها و بنای آتشکده به صورت پلکانی در آن بنا شده اند. این مجموعه 5 طبقه نا منظم دارد که بام هر طبقه حیاط طبقه بالایی خود است و این ساختار معماری تا بالاترین نقطه زیر کوه ادامه می یابد و به مهم ترین قسمت زیارتگاه یعنی آتشکده ختم می شود. شما برای ورود به زیارتگاه باید از تعداد زیادی پله ساخته شده در کوه بالا بروی که شاید به نوعی نشانه همدردی و تداعی زحمت بالا رفتن در آنروز ذکر شده نیک بانو باشد.

وقتی از پله ها بالا بروید از همان آغاز پله ها تا رسیدن به محل زیارتگاه، بر روی دیوارهای اطراف، نوشته هایی از اوستا را می بینید که در یکی از آنها چنین جمله ای نوشته شده است: در دنیا راه یکی است و آن راه رستگاری است.

وقتی به بالای پلکان رسیدید ؛ ساختمان آتشکده یا همان زیارتگاه چک چک یا پیر سبز را خواهید دید که خود نمایی می کند. معماری آن ساختمانی سنگی در دل کوه است و در دید اولیه همچون دهانه یک غار به نظر می رسد.

مراسمات ویژه زیارتگاه چک چک

زرتشتیان از سراسر دنیا، هر ساله از روز ۲۴ خرداد ماه به مدت چهار روز در این زیارتگاه دور هم جمع شده و به نیایش می‌ پردازند. از مراسم ویژه این مکان می توان به خواندن اوستا و نیایش اهورامزدا، پختن نوعی آش و غذاهای دیگر برای نذورات و دستگیری از مستمندان اشاره کرد. هر سال جشن مهرگان در این زیارتگاه برگزار می‌ شود و زرتشتیان بسیاری در این مکان گرد هم می‌ آیند.

در زیارتگاه درخت چنار کهنسالی قرار دارد که بیش از هزار سال قدمت دارد. مردم بر این باورند که این درخت همان عصای نیک بانو است که با آن به شکاف کوه ضربه زده و پس از آن بر اثر رطوبت آب شیرینی که از شکاف کوه چکه می کرده، سبز شده است. هنگام اجرای مراسمات مختلف یادی هم از این درخت می شود.

در داخل یکی از اتاق ها نیز چاهی به عمق بیش از 50 متر وجود دارد که زرتشتیان به نیت برآورده شدن حاجتشان، نخی را بر دور طناب این چاه گره می زنند. درون این زیارتگاه آتشی است که زرتشتیان تلاش می‏ کنند همواره آن را گرم و روشن نگه دارند تا آیین های مختلف زرتشتی را به درستی تمام همراه با گرمای خاصش اجرا نمایند. در کنار آن در کف محوطه ظرف هایی برای جمع آوری آب قرار داده اند که از این آب برای تبرک زائران استفاده می شود. برای ورود به زیارتگاه همگان باید کلاه سفیدی بر سر بگذارند و کفش ها را از پا در بیاورند و با پاپوشهای مخصوص وارد شوند.

معبد چک‌چک یا پیر سبز چک چک کجاست ؟

معبد مقدس چک چک یا همان پیر چک‌چک در 30 کیلومتری شهر اردکان استان یزد قرار دارد. در 52 کیلومتری شهرستان یزد در میان کوه‌های اردکان و انجیره قرار گرفته است. زمانی که شما پا در مسیر زیارتگاه چک چک می‌گذارید، از ابتدای مسیر و در خلوت کویر حس معنوی خاصی را تجربه خواهید کرد. بغد از گذر از مسیر بی آب و علف کویر یکهو کوهی استوار در دل کویر می‌بینید. فارغ از دید معنوی حس اساطیری هم این مکان زیبا به شما القا خواهد کرد.