روستای ورکانه
در این مقاله از وب سایت گردشگری تاپ تراول شما را با روستای ورکانه در استان همدان آشنا خواهیم کرد. در ادامه مطلب همراه ما باشید.
ورکانه روستایی در 20 کیلومتری جنوب شرقی شهر همدان است. سابقه سکونت در روستا به 400 سال پیش می رسد از همان روزگار خانه های روستا سازگار با محیط اطرافش و با سنگ لاشه هایی از کوه های اطراف ساخته شده است بدین سبب روستا در دل کوه همساز و خوش نشسته است و بافت سنگی را شکل داده است که یکی از دلایل بازدید گردشگران از روستا است ، همچنین نام روستای ورکانه همدان در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و به عنوان منطقه ویژه گردشگری کشور مطرح شده است.این روستا منطقه ای است که قدم زدن در کوچه های آن عظمت قدرت و زیبایی آن انسان را مبهوت می کند و آن را زیباتر از شهر به عنوان نگین همدان معرفی می کند.این روستا مدتها به لحاظ وضع خاص خود از نظر موقعیت جغرافیایی و ارتباطی و توانمندی اقتصادی و زیرساختی در انزوا قرار داشته است و در سال های اخیر با کشف پتانسیل هایش رونق به سراغ آن آمده است.
معنی نام روستای ورکانه
در زبان محلی از ور به معنی کنار و از کان به عنوان چشمه یاد می شود و گفته می شود نام این روستا نیز ترکیبی از این دو واژه به معنی قرار گرفتن در کنار آب است. همچنین نقلی دیگر در خصوص نام این روستا وجود دارد که بیان می کند به دلیل اینکه در اطراف روستای ورکانه، معادن فراوان سنگ وجود دارد، نام آن از کلمه ورکان به معنی نزدیک به معدن برگرفته شده است.
مردم روستای ورکانه
ورکانه نیز مانند بسیاری از روستاها در گذشته از شیوه ارباب و رعیتی پیروی می کرده است. بیشتر مردم روستا به زبان لری با لهجه ساده و روان تکلم می کنند. ترانه هایی با اشعار باباطاهر عریان و بایاتیهای آذری با موسیقی عاشیقی، رایج ترین موسیقی و آواز در میان مردم ورکانه است که زینت بخش مراسم شادی و عروسی های آنها می باشد. به علاوه، نوعی موسیقی محلی به نام سربازی و سه پا نیز رواج دارد.
معماری سنگی
آنچه که بیش از همه در این روستا توجه شما را به خود جلب می کند استفاده از سنگ در ساخت خانه ها و کوچه های آن است؛ کوچه های سنگفرش و خانه های سنگی در چهره این روستای خودنمایی می کند. مصالحی که در ساخت این روستا به کار رفته اند مصالح بومی و محلی می باشند.سنگ به کار رفته در پی، دیوارهای باربر و دیوارهای محوطه و حیاطها اکثر سنگ لاشه است که توسط ملات گل کار شده و پهنای این دیوارهای سنگی در طبقه همکف به یک متر هم میرسد و تنها عامل اتصال در دیوارهای سنگی نیز استفاده از تیرهای چوبی است.به نظر می رسد که کاربرد سنگ در روستا به علت فراوانی این عنصر در روستا و سختی و مقاومت آن در برابر تغییرات جوی و همچنین کمبود آجر و خشت در منطقه بوده است.
محله درب مسجد قدیمی ترین محله روستای ورکانه
روستای ورکانه مجموعه ای از چند محل است که هر کدام از چندین واحد همسایگی و مسکونی تشکیل شده اند و در محله درب مسجد که قدیمی ترین محله روستای ورکانه به شمار می رود مسجد، حمام و مخابرات قرار گرفته است. در محله کردها نیز که در شرق روستای ورکانه و ورودی آن جای گرفته، تنها مدرسه روستا واقع شده است و خرمن جا که به محله خرمنی معروف است در این محله قرار دارد.محله عباس آباد سومین محله روستاست که در مناطق تازه توسعه یافته قرار دارد و غیر از نانوایی و یک آسیاب، کاربری دیگری در آن استقرار ندارد.
قلعه مهری خانم
قلعه اربابی نیز بنایی است که ساختمان آن با پلان چلیپایی طراحی شده است. این قلعه مربوط به مهری خانم، ارباب روستا بوده است. این بنا در ابعاد ۱۲ در ۲۰ متر و با زیربنای ۳۳۰ مترمربع در دو طبقه ساخته شده و طبقه دوم در قسمت مرکزی بنا ایجاد شده است. ورودی بنا نیز از طبقه همکف و طبقه اول و از ضلع شرقی بنا صورت میگرفته است و دو پله از دو طرف ورودی طبقه همکف به طبقه اول منتهی میشود. این بنا در فاصله ۱۰۰ متری در ضلع جنوبی روستا و در بستر سبز کوهپایه و مشرف به روستا واقع شده است.
اصطبل ورکانه
در آن زمان نقی خان قراگوزلو، خان روستا بوده و بعد از او نیز دخترش ارباب و حاکم روستا شده است و در حال حاضر نیز اصطبلی که در دو کیلومتری جنوب روستا ساخته شده، بقایایی از آن زمان است.این اصطبل در سالهای پیش از انقلاب به عنوان مرکز پرورش اسب دربار مطرح بوده و در حال حاضر نیز جز آثار دیدنی روستا به شمار می رود. این بنا دارای طول و عرضی به ابعاد 75 در 22 متر و با زیربنای کل یک هزار و 650 مترمربع ساخته شده و دارای یک حیاط مرکزی است که در دو طرف حیاط فضای نگهداری اسب وجود داشته و دو ضلع دیگر، ورودی و انبار علوفه بوده است.ورودی اصطبل در ضلع شمال شرقی بناست و در ضلع های شرقی و غربی انبار علوفه و فضای نگهبانی تعبیه شده و کف انبارها از کف حیاط در حدود یک متر پایین تر است.
گورستان روستای ورکانه
وجود گورستان سادهای در روستای ورکانه که در آن هیچ سنگ قبری دیده نمیشود از دیگر مواردی است که مورد توجه قرار دارد.
طبیعت چشم نواز
به سبب جریان رودخانه های فصلی سیمین و ورکانه، جریان دائمی آب در قنات روستا و وجود چشمه سارهای متعدد، طبیعتی چشم نواز در جای جای این روستا به چشم می خورد. رودخانه های فصلی از یخچال های طبیعی در ارتفاعات سرچشمه می گیرند و بعد از سیراب کردن اراضی سیمین ورکانه به رودخانه فصلی ارزانفود یا دارستان می پیوندد. اراضی سرسبز طبیعی در اطراف روستا و درختان باغات، چهره ی ویژه ای به روستا بخشیده و مکانی پر طراوت را ایجاد کرده اند. کوه های اطراف روستا و دره های زیبا به نام های یورد صفرخان، دره خان، تخته سنگ، جن دره و سوبلاغ با مناظر زیبایشان چشم همه را به خود خیره می کنند.
از دیگر جاذبه های روستا وجود خانه پدری و زادگاه پروفسور موسیوند می باشد که به جاذبه های روستا می افزاید. ورکانه به عنوان یکی از روستاهای هدف گردشگری استان همدان از ظرفیت خوبی در هر دو بخش جاذبه های تاریخی اشاره شده و البته طبیعی برخوردار است. به طور مشخص مسیر دسترسی به روستا با گذر از باغ های منطقه و همچنین دریاچه سد اکباتان تجربه خوبی را برای گردشگران رقم می زند.
سوغات روستای ورکانه
محصولات باغات ورکانه شامل گردو، زردآلو، انگور و سیب بهترین سوغاتی های این روستا هستند.
آب و هوای روستای ورکانه
به دلیل قرارگیری روستای ورکانه در دامنه جنوبی زاگرس مرکزی، آب و هوایی کوهستانی بر این روستا حاکم است که حکایت از سرمای سخت زمستانی دارد.
راه رسیدن به روستای ورکانه
مسیر رسیدن به روستای ورکانه از همدان، در ابتدا انتخاب جاده همدان به ملایر و سپس محوریست که از این جاده منشعب می شود. پس از عبور از سد اکباتان و روستاهای یلفان، شمس آباد و علی آباد از طریق جاده ورکانه به روستای ورکانه خواهید رسید . محور ارتباط اصلی روستا از شهر همدان نیز دارای مناظر و چشم اندازهای زیبایی است که می تواند به عنوان محوری توریستی مطرح شود .