روستای ماخونیک خراسان جنوبی

در این مقاله از معرفی جاهای دیدنی ایران  قصد داریم سرزمین شگفت انگیز لی لی پوت های ایران ( روستای ماخونیک ) که در استان خراسانم جنوبی و شهرستان سربیشه واقع شده است  را به شما معرفی کنیم. پس در ادامه با ما همراه باشید

روستای ماخونیک در دهستان درح بخش مرکزی شهرستان سربیشه استان خراسان جنوبی است که از روستاهای شگفت انگیز با شهرت جهانی محسوب می شود. این روستا به علت شهرت آن به شهر  لی لی پوت ها جذابیت های بسیار زیادی را دارد. این روستا تا افغانستان نیم ساعت فاصله دارد و مردم ماخونیک اصالتاً افغانی هستند که در چند قرن قبل از افغانستان کوچ کردند و ماخونیک را برای زندگی انتخاب کرده اند.

ماخونیک روستایی است که در کوه هایی بدون علف در ناحیه ای دور از دسترس و جایی که خواهد شد قرن ها بدون دیده شدن زندگی کرد و از نظر ها ناپدید ماند محصور گردیده است.

روستای ماخونیک کجاست؟

در گذشته این روستا هیچ راه دسترسی نداشت و در سال های گذشته برای دسترسی به این روستا قسمتی از کوه را شکاف داده تا جاده ای برای روستا بسازند.
مهمترین قابلیت روستای ماخونیک بافت قدیم روستا است که در بافت قدیم خانه های محقر خشتی گلی بدون حیاط و ایوان و پنجره و کیپ تا کیپ هم ساخته شده اند که هنوز پس از گذشت سال ها بعضی از اهالی این روستا در این خانه ها زندگی می کنند.

یکی از عمده نشانه های فرهنگی روستای ماخونیک مسکن است که در نوع خود جالب و قابل توجه است چرا که بافت مسکونی روستا در دامنه تپه و خانه ها به طور فشرده به هم و در گودی زمین ساخته شده اند، کف خانه حدود یک متر از سطح زمین پایین تر است و دارای یک درب کوتاه از تنه درختان است باید برای رفتن به داخل خانه دولا شده و به زحمت خود را داخل خانه کرد واغلب یکی دو پله درگاهی را به کف خانه متصل می کنند.

منطقه ماخونیک متشکل از 12 آبادی است که روستای ماخونیک بزرگ ترین آن ها محسوب می شود و این روستا شامل ماخونیک ، کفاز، چاپنسر، توتک، سفال بند، سولابست، لجونگ (سفلی و علیا)، کلاته بلوچ، دامدامه و میش نو، خارستو و جلارو است.

ماخونیک سرزمین لی لی پوت های ایران

این روستا به سرزمین لی لی پوتی های ایران شهرت دارد زیرا در این روستا سبک زندگی مردمش، معماری خانه ها، آداب و رسوم و باورهای عجیب و غریب و انزوای چندصد ساله اش آن را به یکی از هفت روستای شگفت انگیز جهان مبدل نموده است.

در این روستا مردم تا 30 تا 40 سال پیش به ابتدایی ترین شکل ممکن و به دور از کوچک ترین تکنولوژی و با اعتقادات بسیار عجیب خود زندگی می کردند.

یکی از نقاط دیدنی این سرزمین برج سنگی آن است که این برج در طبقات بالای روستا ساخته شده به طوری که به اطراف روستا اشراف داشته، از این برج جهت دیده بانی استفاده می کردند تا در صورت حمله احتمالی دشمن، به همه اهالی روستا اطلاع دهند.

کوچه های بافت قدیم روستای لی لی پوت ها خیلی باریک است و تنها انسان به تنهایی می تواند از کوچه ها عبور کند و تا سال های قبل تنها منبع غذایی مردم این روستا شلغم و چغندری بوده که در اطراف روستا کاشت می شده و به شکل آب پز طبخ می کردند گاهی هم با آرد مخلوط و چیزی شبیه آش درست می کردند که در اصطلاح محلی به آن پختک می گویند.

به جز درخت عناب درخت دیگری در ماخونیک کشت نخواهد شد

در روستای ماخونیک غیر از درخت عناب درختی دیگری کشت نخواهد شد و در اطراف روستا باغچه های ریز و درشتی در گذشته ایجاد شده که در گذشته در آن ها محصولاتی چون گندم و جو، علوفه، و چغندر و شلغم نیز کاشت می کردند وی هم اکنون بیش تر سیر کاشت خواهد شد.

دست نخورده باقی ماندن اکثر آداب و رسوم مردم ماخونیک

در روستای ماخونیک آداب و رسوم ساکنان روستا از نحوه قضاوت تا شیوه کشاورزی و از چگونگی تقسیم ارث تا بازی ها همگی از گذشته های دور جریان داشته و اغلب آن ها دست نخورده باقی مانده است.

مردم ماخونیک تا 50 سال پیش، چای نمی نوشیدند، شکار نمی کردند و اصلاً گوشت هم نمی خوردند و هنوز سیگار نمی کشند مردم ماخونیک این قبیل کار ها را گناه می دانستند، ورود تلویزیون به این روستا به معنای ورود شیطان بود و اهالی تا چند سال پیش به تلویزیون می گفتند شیطان، آن ها هرگز اجازه نمی دادند کودکان پای صفحه تلویزیون بنشینند و جادو شوند.

چیزی که در نگاه اول در روستای ماخونیک خراسان جنوبی توجه گردشگران را به خود جلب و بیشتر از هرچیزی آن ها را شگفت زده می کند سبک معماری خانه های این روستا است چرا که خانه های ماخونیک بسیار کوچک و هرکدام حاوی یک اتاق 10 یا 12 متری هستند که با سنگ و خاک ساخته شده و سقف آن با شاخ و برگ درختان پوشیده شده و این خانه ها اغلب به جز یک در ورودی کوتاه هیچ منفذی رو به بیرون ندارند.

فاصله خانه ها در روستای ماخونیک از هم بسیار کم و برخی به شکل طبقاتی و پلکانی ساخته شده اند که به نظر می رسد برای حفظ امنیت مردم منطقه اینگونه معماری رواج بوده است.

همچنین به نظر می رسد علت این سبک معماری، نبود امکانات و مصالح ساختمانی بوده و اینکه با این شیوه علاوه بر ایجاد امنیت، از ائتلاف گرما و سرما در زمستان و تابستان جلوگیری گردیده است.

قدمت 300 ساله

اسناد تاریخی این منطقه نشان دهنده این است که روستای ماخونیک بیش از 300 سال قدمت دارد و آنچه اهالی این روستا بر سر زبان دارند در خاطرات خود از شاهان دوران صفوی نیز یاد می کنند.

اولین مدرسه ابتدایی در روستای ماخونیک از سال 1366 تاسیس گردیده است و تا آن زمان هیچ یک از ماخونیکی ها برای درس خواندن به سایر روستا ها نرفته و بیشتر در مکتب سواد می آموختند و تا سال 1379 هیچ یک از دانش آموزان برای گذراندن دوره های تحصیلی بالا تر از ماخونیک خارج نشده اند تا اینکه در سال 1379 دوره راهنمایی در یکی از کلاس های ابتدایی برگزار گردیده است.

در روستای ماخونیک اقتصاد، مسائل مذهبی و شرایط اقلیمی شکل دهنده ظاهر روستا است و مسکن روستا از خوراک، پوشاک و حتی خیلی از نشانه های دیگر روستا ها جالب تر است و احتیاج به پژوهش بیشتری دارد.

طراحی لباس مردمان ماخونیکی متفاوت بوده است

طراحی لباس های زنان و مردان ماخونیکی در گذشته خیلی متفاوت بوده که امروز نیز بعضی اهالی روستا نوع لباس خاص خودشان را می پوشند اما نسل جدید در زمینه پوشیدن لباس تغییر فرهنگ داده اند.

جنس لباس اهالی روستای ماخونیک در گذشته از کرباس بوده است و از حدود 20 سال قبل دیگر کرباس در این روستا بافت نخواهد شد و برای تهیه لباس به شهر مراجعه می کنند و هنوز عده ای از اهالی لباس هایی از جنس کرباس دارند که می پوشند.

ماخونیک در 30 سال گذشته هیچ راه ارتباطی نداشته است، گفت:مردمان این روستا در گذشته با دنیای بیرون خود کمتر تعامل داشته اند.

متدوال ترین غذاهای اهالی روستا کشک، قلور، کورگی و کاچی است که در این میان کاچی از مهم ترین و متداول ترین غذاهای این منطقه است که بیشتر از شغلم درست خواهد شد.