مشکلات زندگی و دغدغهها آنچنان وقت ما را پر کردهاند که زمانی برای استراحت روح و روان باقی نمیگذارند. گاهی لازم است دکمه توقف را بزنیم و تا جایی که ممکن است دور شویم. خود را به مکانی آرامشبخش برسانیم تا ما را در دل خود جای دهد و چه پناهگاهی بهتر از طبیعت وجود دارد؟. بهشت کوچکی به نام روستای سله بن در شهرستان فیروزکوه پذیرای مهمانان خود است. روستای سله بن تابستانی خنک دارد که شما را از گرمای شدید مانند گرمای شهرهای جنوبی نجات میدهد. توصیه میشود که در زمستان به این روستا سفر نکنید؛ چراکه سرمای سختی را تجربه خواهید کرد. این روستای کوچک با طبیعت بکر، رودخانه پر از آب و سد مشهوری که متاسفانه آیندهای نداشته، شما را شگفتزده خواهد کرد. بهدلیل وجود سد نمرود، بخشی از این روستا در حال نابودی است و به زیر آب خواهد رفت.
روستای سله بن در کجا واقع شده است؟
روستای سله بن، یک روستای ییلاقی در اطراف تهران بوده که در دهستان دوبلوک از توابع بخش ارجمند قرار دارد. این روستا که در مجاورت سد نمرود واقع شده، در حدود صد کیلومتری جاده فیروزکوه به تهران یعنی در فاصله هجده کیلومتری شمال غربی شهر فیروزکوه به چشم میخورد. فاصلهای که از تهران برای رسیدن به این روستان باید طی شود، 155 کیلومتر است. از مرکز شهر حدودا به دو ساعت و پانزده دقیقه رانندگی نیاز است. اگر از مرکز شهرکرج قصد سفر خود را آغاز میکنید، باید در حدود 200 کیلومتر یعنی دو ساعت و چهل دقیقه رانندگی کنید.
قدمت روستای سله بن
باستانشناسان طبق کاوشهایی که انجام دادهاند و کشف چندین سفالینه قدیمی با رنگهای متنوع در تپه تاریخی، دریافتهاند که قدمت این روستا به سه هزار سال قبل بازمیگردد. تپه تاریخی در شمال شرقی این روستا واقع شده است. وجود منابع آبی کافی، پوشش گیاهی غنی، آبوهوای کوهستانی و موقعیتی استراتژیک، دست در دست هم دادهاند تا این روستا را به یک منطقه قابل سکونت عالی برای گذشتگان، بدل نمایند. منطقهای که از دسترس دشمنان خارج یا دسترسی برای آنها مشکل بوده و میتوانستند در آنجا با آرامش و امنیت زندگی کنند.
زندگی در روستای سله بن
روستای سله بن هشتصد هکتار زمین کشاورزی دارد که نشان از خاک حاصلخیز و منابع آب کافی آن است. اغلب این زمینهای کشاورزی متعلق به باغهای میوه هستند. در فصل بهار، زمانی که درختان میوه شکوفه میدهند، منظرهای زیبا و محسورکنندهای به وجود خواهد آمد. شما را به نوشیدن یک فنجان چای یا قهوه زیر یکی از درختان این باغ در حالی که کتابتان را میخوانید و گلبرگها از روی درخت بر زمین میافتند، دعوت میکنیم. رودخانه حبله رود، بانی تمام این زیباییها، آبادیها و سرسبزیهاست. در این روستا حتی میتوانید درختچهها و درختانی را مشاهده کنید که علاوهبر سرمادوست بودن، بسیار زیبا هستند.
جمعیت روستای سله بن تا حد زیادی محدود است. با این حال، مردم روستا در صلح و آرامش در مجاورت طبیعت به زندگی خود مشغول هستند. این مسئله حتی بر حیوانات نیز تاثیر گذاشته و باعث است تا بهصورت مسالمتآمیز به همزیستی با مردم روستا بپردازند. در زمان حضورتان در این روستا حتما مست آواز پرندگان و طبیعت آنجا خواهید شد. از آزادی و آسودگی خیالی که حیوانات در کنار مردم روستا دارند، حتما تعجب خواهید کرد.
در روستای سله بن میتوانید با آسودگی ریههای خود را پر از هوای پاک و اکسیژن خالص کنید. زندگی مردم این روستا از طلوع آفتاب آغاز میگردد و آنها زندگی را به جریان میاندازند. عطر نانی که خود در خانه پختهاند، در تمام روستا پخش میشود. گویی که بهجای نور آفتاب، برکت به این روستا میتابد.
مردم روستای سله بن
براساس آمار و سرشماری انجام شده در سال 1395، جمعیت این روستا 447 نفر اعلام شد؛ اما از آمار سالهای گذشته، میتوان به این نتیجه رسید که جمعیت روستا در حال کاهش یافتن است. البته اگر جمعیت فصلی را به آمار روستا اضافه کنیم، جمعیت روستا از دو هزار نفر عبور میکند. بهدلیل وجود هوای سرد در فصلهای پاییز و زمستان، بیشتر مردم روستا ییلاق و قشلاق کرده و به شهرهای نزدیک مهاجرت میکنند و فصل بهار مجددا به روستا سله بن بازمیگردند.
نژاد ساکنان بومی و کنارههای سد نمرود، به قبایل شانزدهگانه آریایی میرسد. علاوهبر این، اجداد بعضی از اهالی به تبعیدیهای زمان سلطنت صفوی یعنی ترکان پازوکی بازمیگردد. از طوایف مخلفت مانند ایلهای فارس و کرد که از سالهای گذشته به این منطقه مهاجرت کردهاند، نیز در میان اهالی یافت میشوند.
مردم روستا گویش خاص خود را دارند و به زبان مازندانی یا طبری حرف میزنند. اکثر مردم مسلمان و شیعه هستند. مردم روستای سله بن به باغداری، زنبورداری و دامداری مشغول بوده و از این امرار معاش میکنند.
سوغات روستای سله بن
میتوان انواع میوهها مانند آلو، سیب، گلابی، گیلاس، گردو و بادام را در باغهای اطراف روستا یافت و خریداری کرد. در نتیجه اصلیترین سوغاتیهای روستای سله بن میوههای لذیذ، گردو و بادام و همچنین محصولات متنوع لبنی و دامی محلی، گیاهان دارویی، انواع عرقیجات و عسل محلی هستند که شما را دستپر راهی خانه میکنند.
اگر در فصل تابستان به این روستا سفر کنید، فروشندگانی را در کنار جاده مشاهده خواهید کرد. آنها باغدارانی هستند که میوههای خوشمزه و لذیذ خود را میفروشند. اگر قصد خرید لبنیات محلی را دارید، به دارمداران روستای سله بن، سیاه چادرها و سفید چادرهای بالادست مراجعه نمایید.
مکان های دیدنی روستای سله بن
مهمترین جاذبه گردشگری روستای سله بن بعد از سد نمرود، تپه تاریخی است که در 300 متری شمال شرق روستا واقع گردید. خوشبختانه در نوزدهمین روز از اسفند ماه 1380، این تپه تاریخی با شماره 4914 به ثبت آثار ملی رسید. با کشف چندین سفالینه با رنگهای قرمز، نخودی و خاکستری در این تپه سبزپوش، به قدمت سه هزار ساله آن پی برده شد. علاوهبر این استخوانهای خرد شده انسانها خبر از وجود یک قبرستان بسیار قدیمی از هزاره اول میدهد که نشان از قدمت زیاد روستا است. باعث شگفتی است که بهدلیل مجاورت با فلز، استخوانها به رنگ سبز در آمدهاند.
این روستا محلی بسیار عالی برای سپری کردن حداقل یک روز در دل طبیعت است. از دیدنیهای سله بن میتوان به حضور رودخانه زیبای حبله رود، سد نمرود و دریاچه آن، باغهای میوه و طبیعت سرسبز و تماشایی آن اشاره کرد. حتما وسایل پیک نیک و دوربین عکاسی را در این سفر به همراه داشته باشید؛ چراکه یکی از لذتبخشترین و محبوبترین فعالیتها در سله بن کمپ زدن و عکاسی از مناظر فوقالعاده است. لذتی که پیادهروی و دوچرخه سورای در روستا و اطراف آن برای شما به ارمغان میآورند، تا مدتها از یادتان نخواهد رفت.
سد نمرود روستای سله بن
میتوان دریاچه سد نمرود را که به نامهای دریاچه سله بن یا سد ارجمند نیز شناخته میشود، یکی از مشهورترین مکانهای دیدنی روستای سله بن به شمار آورد. این سد در فاصله دو کیلومتری از روستا و روی رودخانه حبله در ارتفاع 2020 متری از سطح دریا بنا گردید. رودخانه حبله از رودهای گورسفید، نمرود، دلیچای، واشی یاساواشی، هویر و قزقانچای سرچشمه میگیرد. با اینکه دریاچه سد هنوز بهصورت کامل آبگیری نشده؛ اما با خلق آثار متحیرکننده، چشم تماشاگر را جادو میکند. ترکیب آب، درختان بلند و سرسبز، کوهای مرتفع و آسمان آبی، ترکیب همیشه برنده است.
اگر از روستا در حدود دو کیلومتر رانندگی کنید، به دریاچه فوقالعاده زیبا سد نمرود خواهید رسید. از وجود گونههای مختلف حیوانی میتوان پی برد که این پوشش گیاهی طبیعت اطراف سد نمرود، توانسته شرایط زندگی حیوانات را فراهم سازد. اگر به دل طبیعت بزنید حیواناتی نظیر قوچ، میش، کل و بز، آهو، گراز و پلنگ و نمونههای مختلفی از پرندگان و خزندگان را خواهید دید. پوشش گیاهی که به آنها پناه داده شامل درختان و گیاهانی به نام ارس، بنه، بادام کوهی، زرشک و درمنه و انواع گیاهان دارویی میشود.
سد نمرود که با هسته رسی ساخته شده است، 82 متر ارتفاع و 680 متر طول تاج دارد. تئوری احداث این سد در سال 1340 کلید خورد. طبق طرح اولیه قرار بر این بود که ارتفاع سد 120 متر باشد؛ اما مشکلات زمین و دیوارههای سنگی کوههای اطراف سبب شدند تا ارتفاع سد به 82 متر کاهش یابد. در نهایت ساخت این سد در سال 1384 با مخزنی بزرگ آغاز گردید و تاکنون به گفته تیم ساختوساز، بیش از 83 درصد کار انجام شده و در حال تکمیل است.
آخرین باری که رسانهها با مجری پروژه سد و دریاچه نمرود سله بن صحبت کردهاند، به مراحل روند اجرایی اشاره کرده و گفته است: طبق برآوردها، ظرفیت مخزن این سد در حدود 137 مترمکعب است. تاکنون 86 درصد پروژه انجام شده و به بودجه 3500 میلیارد ریالی برای تکمیل آن نیاز داریم. بهدلیل اینکه سد هنوز کامل آبگیری نشده، ممکن است روستا سله بن به زیر آب رفته و نابود شود.
آبگیری کامل سد نمرود به دلایلی عقب افتاده که دلیلی اصلی آن تملک خانهها و زمینهای کشاورزی مردم روستای سله بن بوده که بهطور کامل انجام نشده است؛ چراکه مردم روستایی پیش از این نیازی به سند نداشتهاند و در آرامش در کنار یکدیگر زندگی میکردند؛ اما با آغاز احداث سد آرامش از این روستا رفته و باید مشخص شود که هر زمین و هر خانه برای چه کسی است. دولت باید بداند که زمین و خانه متعلق به چه کسی بوده تا بتواند خسارت و غرامت آن را پرداخت نماید و به همین دلیل آبگیری سد به تعویق افتاد.
اسکان در روستای سله بن
اگر به این روستا سفر میکنید نگران محل اقامت خود نباشد. علاوهبر بومگردیهای روستا، روستاییها به شما خانه اجاره میدهند. حتی میتوانید در طبیعت کمپ بزنید و شب را با لالایی طبیعت، صبح کنید؛ اما همانطور که بیان گردید سله بن در تمام فصلها به غیر از فصل تابستان، شب و روزهای سردی را پشت سر میگذارد؛ در نتیجه کپ زدن تنها در تابستان ممکن است. برای آرامش خاطر شما در ادامه به چندین اقاماتگاه در روستای سله بن اشاره خواهیم کرد.
اقامتگاه سنتی ارزمان: این اقامتگاه علاوهبر امکاناتی نظیر پارکینگ غیرمسقف، راهنمای تور باتجربه، رستوران و غذای محلی، کارکنان مسلط به زبان خارجه، باربیکیو، سرویس خواب و… محیطی آرامشبخش و چشماندازی کوهستانی دارد.
باغ رستوران و اقامتگاه ملکا: این اقامتگاه شش سوئیت دارد که هر کدام برای اقامت چهار تا شش نفر فراهم شدهاند. حمام، یخچال، آلاچیق، کمد، پارکینگ و سیستم گرمایشی از جمله امکاناتی هستند که در این سوئیتها قرار گرفتهاند. تنها باید اشاره کرد که سرویس بهداشتی خارج از سوئیتها و بهصورت مشترک استفاده میشود. تمامی این امکانات در سوئیتهایی در میان باغ قرار دارند.
اقامتگاه شیرخان: این اقامتگاه بومگردی در نزدیکی سد نمرود قرار دارد. از امکانات این بومگردی میتوان به سیستم سرمایش و گرمایش، اجاق ذغالی و باربیکیو، رختخواب و پارکینگ اشاره کرد. اقامتگاه شیرخان چهار کلبه یازده متری داشته که برای اقامت دو نفر فراهم شدهاند؛ اما در صورت تمایل با پرداخت هزینه دو نفز دیگر نیز میتوانند در آن کلبه مستقر شوند.
سخن پایانی
همه ما به سبب استرسها و تنشهای زندگی روزمره، نیاز داریم تا در اوقات فراغت و تعطیلات خود به طبیعت رفته و از آبوهوای خوش آن لذت ببریم. روستاها گزینه بسیاری مناسبی برای دور بودن از آلودگیها و هیاهوی شهری هستند. سله بن روستایی در نزدیک تهران با تابستانهای خنک، مکانی دلپذیر برای سپری کردن تعطیلات است. این روستا با طبیعتی چشمنواز و مردمانی خونگرم همه را شیفته خود میکند؛ اما در این میان بزرگترین نگرانی سدی است که با آبگیری آن در سالهای آتی این روستا به زیر آب خواهد رفت.