دروازه ارگ سمنان

در این مقاله از مجموعه مقالات قسمت جاهای دیدنی ایران سفری به سمنان خواهیم داشت و در آن یکی از جاذبه های بسیار زیبا به نام دروازه ارگ را مورد بررسی قرار خواهیم داد و آن را به شما معرفی خواهیم کرد. در ادامه با تاپ تراول همراه باشید…

به واسطه قدمت بالای سمنان، این شهر جاذبه های تاریخی و باستانی بسیاری را در خود جای داده است که قسمت عمده ای از آنها ناشناخته مانده و گردشگران حتا نامی از آنها نشنیده اند.

 یکی از مشهور ترین جاذبه های شهر سمنان دروازه ارگ است، دروازه ای که تبدیل به نماد شهر شده و نقش و نگارهایی تماشایی دارد. می خواهیم درباره دروازه ارگ سمنان حرف بزنیم.

دروازه ارگ سمنان دروازه ارگ دولتی سمنان را تشکیل می داد و در تقاطع خیابان های طالقانی و شیخ فضل الله نوری، در میدان ارگ قرار گرفته است. دروازه ارگ در زمان حکومت حاجی بهمن میرزا بهاء الدوله، فرزند فتحعلی شاه قاجار، ساخته شده و یکی از شاهکارهای معماری شهر به حساب می آید. مهم ترین قابلیت آن تصویر تاریخی نبرد رستم با دیو سپید بر کاشی هفت رنگ سردر ورودی دروازه است.

دروازه ارگ فعلی در اصل دروازه شمالی مجموعه ارگ دولتی قدیم سمنان بوده است. امروزه از مجموعه ارگ دولتی کهن سمنان چیزی باقی نمانده است؛ زیرا در زمان رضا شاه به هنگام ساخت و ساز خیابانها و بناهای نو، تمامی این مجموعه، به جز دروازه شمالی آن تخریب شد.

دروازه ارگ در گذشته درب شمالی ارگ دولتی بود که هنگام تخریب ارگ به سبب شکایت فرهنگ دوستان و پیگیری آنان از ویرانی این دروازه جلوگیری به عمل آمد.

این دروازه دو نمای شمالی و جنوبی دارد که نمای شمالی آن به مراتب زیباتر و جذاب تر از نمای جنوبی آن است.

نمای شمالی دارای دو اتاق در دو طرف به قرینه یکدیگر، دو راهروری کوچک، ایوان هایی در جلوی اتاق ها و مدخل اصلی که محل عبور و مرور بوده است.

مقالات بیشتر بخوانید:

• جاهای دیدنی سمنان
• حمام پهنه سمنان
• آبشار اوبن ساری

نمای اصلی این بخش از آجر است و راهرو های اصلی با پلان مربع توسط فیلپوش ها به گنبد کم خیز منتهی می شود.

تزئینات کتیبه ای از عناصر جالب توجه نمای شمالی است که به شکل نیم دایره در بالای مدخل اصلی به خط نستعلیق زرد بر زمینه کاشی های لاجوردی نوشته گردیده است.

نمای جنوبی هم از حیث استفاده از تزیینات کاشی کاری پر کارتر و مفصل تر از نمای شمالی است و در تزئینات این نما کاشی های هفت رنگ و مناره های تزئینی زیبا به چشم می خورد.

استفاده از نقوش هندسی و نقش و نگار اساطیری در این جبهه اهمیت نمای جنوبی را به عنوان دروازه ورودی شهر بیشتر می کند.

به قرینه کتیبه نیم دایره نمای شمالی طرح نیم دایره ای بر پیشانی نمای جنوبی کاشیکاری شده که در آن نبرد رستم و دیو سفید به تصویر کشیده گردیده است و در بالای مدخل ورودی نقش سربازان قاجاری و تسلیحات آنها کاشیکاری گردیده است.

از دیگر تزئینات کاشی کاری این نما به قرینه شکل گرفته است نقوش افسران قاجاری و شیر و خورشید به تصویر کشیده گردیده است.

بر بالای دیوار دروازه کتیبه هایی در پنج سطر متوالی به خط نستعلیق سفید بر زمینه لاجوردی موجود است که در لا به لای سطور آن طرح و برگ های اسلیمی به چشم می خورد.

بنای اصلی دروازه از آجر به ارتفاع بیش از ۷ متر ساخته گردیده است. یکی از شاهکار های این بنای تاریخی، سر در جالب توجهی است که در آن تصویر تاریخی نبرد رستم و دیو سپید به طرزی خیره کننده روی کاشی هفت رنگ منقوش است.

کتیبه های این بنا از آثار سید محمد باقر طباطبایی سمنانی هنرمند مشهور سمنان در دوران قاجاریه است. درهای دروازه ارگ از چوب های قطور با گل میخ های آهنی ایجاد شده است.

این دروازه سال ۱۳۵۸ به وسیله ی سازمان میراث فرهنگی با شماره ۳۹۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.