حمام سلطان امیراحمد

یکی از شهرهای تاریخی ایران، کاشان ، با آثار تاریخی جذابی که دارد از معروف‎ترین شهرهای گردشگری ایران به شمار می‎رود. اما باید بدانیم حمام و باغ فین ، تنها جاذبه ‎های گردشگری کاشان نیستند؛ این شهر آینه‎ی تمام‎نمای تاریخ و پر است از جاذبه‎های تماشایی، که یکی از آن‎ها حمام سلطان امیر احمد است. تزئینات به کار رفته در این حمام و همچنین معماری ارزشمند آن، بی‎شک این اثر تاریخی را در زمره جذاب‎ترین حمام‎های ایران قرار داده است.در ادامه مطلب همراه تاپ تراول باشید تا درباره این حمام تاریخی بیشتر بدانید.

حمام تاریخی سلطان امیراحمد، نمونه ای از منحصر بفردترین حمام های ایران است که از نظر معماری و تزئینات نسبت به بناهای هم عصر خود در دوره سلجوقیان و قاجار برتری قابل ملاحظه ای دارد.کاشی‌های آبی فیروزه‌ای و زرفام، گچبری های هفت لایه ای منحصربفرد و معماری درخور توجه، این حمام را به یکی از برجسته ترین حمام های ایران تبدیل نموده است.فضاهای حمام سلطان امیر احمد کاشان، متشکل از پیشخوان، هشتی، راهروهای ارتباطی، سربینه، سرماخوان، گرماخوان، صفه شاه نشین، خزینه، اتاق تنظیف، سرویس‌های بهداشتی، و دو حلقه چاه آب می‌باشد.

اگر از حمام دیدن کردید از راهنمایان بخواهید بام حمام را که یکی از زیباترین بام های گنبدی شکل ایران است به شما نشان دهند.با دقت بر روی هر گنبد خواهید دید که شیشه‌های عدسی محدب روی آن ها کار گذاشته شده است تا ضمن تامین نور کافی برای قسمت‌های مختلف حمام، مانع دید به داخل شوند.

تاریخچه حمام سلطان امیر احمد کاشان

قدمت حمام سلطان امیر احمد کاشان، این طور که از شواهد بر می آید به دوره سلجوقی ها می رسد اما در طی دوره های مختلف دچار اندک تغییرات و مرمت هایی شده است. چنان که اگر دقت کنید متوجه می شوید سربینه یا همان رخت کن حمام سلطان امیر احمد کاشان، نشان از دوره ی قاجار دارد. بعضی هم بر این باور هستند که بنای حمام متعلق به دوره ی سلجوقیه در زمین لرزه ای ویران شد و آن چه که امروز به نام حمام سلطان امیر احمد کاشان می شناسیم، حمامی است که در دوره قاجار بر خرابه های حمام قبلی بنا شده است. این مسئله محل اختلاف است اما هر چه که هست، شکوه و تزئینات و زیبایی های به کار رفته در این حمام بسیار چشم نواز و خیره کننده است.

نوع معماری

حمام های قدیمی ، معماری پیچیده ای دارد و گاهی دو حمام در کنار همدیگر قرار می گیرند . بینه در بین ورودی حمام و گرم خانه قرار دارد ، هوای بینه را نیمه گرم می کردند تا مراجعان یکباره با هوایی گرم مواجه نشوند وهمچنین در هنگام خروج از گرم خانه، سلامتشان در خطر نیفتد .

ورودی حمام و نیز فضای بین بینه و گرم خانه را که «میان در»  نامیده می شود به نوعی با پیچ و خم بسیار طراحی می کردند که جلو تبادل مستقیم حرارت و رطوبت را بگیرد و هوای بیرون حمام به بینه و هوای بینه به گرم خانه و بالعکس به سهولت منتقل نشود . کل حمام را برای حفظ گرمای درونی آن ، معمولاً پایین تر از سطح زمین و درون خاک می ساخته اند .بخشی از فضاهای حمام نیز نقش پشتیبانی دارد . یعنی فضاهای مربوطه به تامین آب و حرارت حمام مثل تون و انبار هیزم ، که تون محل افروختن آتش در پشت گرم خانه و خزینه قرار داشته و از بیرون حمام به آن وارد می شوند . حمام به لحاظ اصول فنی که باید در ساختنش رعایت شود ، از پیچیده ترین انواع بناست .

بخش های مختلف حمام سلطان امیر احمد کاشان

ورودی

ورودی چندین فضا دارد (جلوخان، سردر ورودی، هشتی و راهروی ارتباطی) و در نهایت به رختکن ختم می‎شود. در هشتی حمام سلطان امیراحمد، تزئینات به کار رفته در سقف تماشایی و جذاب است. در این‎جا دالان پر پیچ و خم را می‎بینید که نمی‎گذارد هوای گرم به راحتی از حمام خارج شود.

سربینه

سربینه در واقع همان رختکن است و جذاب‎ترین قسمت آن، هوایی نیمه‎گرم دارد و به غیر از تزئینات و طراحی‎های به کار رفته، وجود نورپردازی‎ها هم جذابیت آن را دوچندان کرده است. ۸ ستون؛ فضای سربینه را به دو قسمت تقسیم کرده‎اند.  وسط سربینه، فواره‎ای بین حوضی ۸ ضلعی، نیز خودنمایی می‎کند.

گرم خانه

گرم خانه، همان جای حمام کردن است. تزئینات به‎کار رفته در این قسمت از حمام سلطان امیر احمد کمتر از سربینه است اما کاشی‎های معرقی که برای پوشاندن یک متر از دیوارها به کار رفته، جذابیت خاصی به این فضا داده است.

از گذشته حمام از عناصر ضروری فضای شهری محسوب شده و به غیر از استحمام و نظافت تن فضایی برای تماس و تبادل نظر بین ساکنان شهر درباره ی مسایل اجتماعی و شخصی نیز حساب می آمد. با رایج شدن استفاده از حمام عمومی در قدیم، شخصی وجود داشته با عنوان فضول باشی. به این صورت که شخص مورد نظر با حضور در حمام و زیرنظر گرفتن دخترها با دقت تمام جزئیات مورد نیاز را در اختیار شخصی که می خواست برای خواستگاری اقدام کند می گذاشت و به نوعی وظیفه تسهیل ازدواج را بر عهده داشت.

دسترسی به حمام امیر سلطان احمد

برای رسیدن به این حمام به شهر کاشان بروید، خود را به خیابان علوی برسانید، کوچه ای به نام سلطان امیر احمد وجود دارد که حمام در آنجاست. این حمام از 8:30 صبح تا 18:30 باز و قابل بازدید است. البته برای بازدید از آن باید ورودی پرداخت کرد.