جاهای دیدنی مهریز
شهر مهریز در استان یزد قرار دارد. بر خلاف آبوهوای گرم استان یزد این شهر هوایی مطبوع و طبیعتی زیبا دارد. منظرههای طبیعی، در کنار آثار تاریخی، مهریز را بعد از شهر یزد به دومین مقصد گردشگران استان یزد تبدیل کرده است. فصل بهار یکی از بهترین زمانها برای سفر به شهر مهریز است. در ادامه همراه تاپ تراول باشید تا با جاهای دیدنی مهریز بیشتر آشنا شوید.
قلعه سریزد
این قلعه 3 طبقه خشت و گلی دارد و بنایی با کاربری حکومتی و دفاعی بوده است. ویژگی منحصر به فرد این قلعه این است که 468 حجره دارد و هر کدام از آنها متعلق به یک خانواده بوده تا اشیاء با ارزش خود را در آن نگهداری کنند و در هنگام هجوم دشمن نیز، در این حجرهها پناه بگیرند. این قلعه به عنوان قدیمیترین صندوق امانات بانکی تاریخ شناخته میشود. این قلعه از سیستم دفاعی متاوتی برخوردار بوده است، از جمله اینکه در اطراف قلعه خندقی کنده شده که با آب پر میشده است.قلعه سریزد مربوط به دوره ساسانیان است و در شهرستان مهریز، روستای سریزد واقع شده است. این قلعه حدود 1400 سال قدمت داشته و در تاریخ ۲۷ خرداد ۱۳۵۴ با شماره ثبت ۱۰۸۴ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
رباط نو سریزد
رباط نو سریزد که در شمالی ترین قسمت روستا واقعه، دارای یک پلان مستطیل شکل به ابعاد ۳۵ ×۲۰ متره که قدمتش به دوران صفویه بر میگردد . رباط نو ، عمدتاً از آجر ساخته شده است. در بالای سردر ورودی رباط ،اطاقی در نظر گرفته شده که به عنوان دیده بانی کاربرد داشته و در وهله ی دوم به عنوان اعیانی نشین از آن استفاده می شده است. پیرامون حیاط، رواق ها و اطاق هایی جهت استراحت افراد در نظر گرفته شده است. این رباط با گذشت سالیان سال هنوز سالم و پابرجاست و امروزه به عنوان رستوران و سالن برگزاری مجالس کاربرد دارد . رباط نو سریزد روبروی رباط کهنه سریزد، در انتهای مسیر اصلی روستا، مجاور مسجد جامع و آب انبار محله پایین واقع است. از آنجا که این رباط آجری نسبت به رباط کهنه روستا که سازهای خشتی دارد از قدمت کمتری برخوردار و آن را رباط نو نامیدهاند.
کاروانسرای کهنه
کاروانسرای کهنه یکی از یادگارهای به جای مانده از عهد صفوی است که در آن زمان سر راه جاده ابریشم بنا شده است. افراد زیادی از اقصی نقاط دنیا برای خرید و فروش کالا در قدیم به این کاروانسرا می آمدند.
رباط زین الدین
رباط یا کاروانسرای زین الدین در ۳۰ کیلومتری مهریز قرار گرفته است و تاریخ احداث آن به دوران صفویه بین سال های ۱۰۰۷ تا ۱۰۳۰ هجری قمری باز می گردد. این کاروانسرای آجری، تنهای بنای تاریخی مدور ایران است که پنج برج، پیوسته از آن محافظت می کنند. فضای داخلی رباط زین الدین از اتاق ها، سکوهای استراحت مسافران، شاه نشین، شترخانه و بادگیر تشکیل می شود. هنوز هم این کاروانسرا، کاربرد اقامتگاه و هتلدارد و پذیرای گردشگران داخلی و خارجی است.
باغ پهلوان پور مهریز
باغ پهلوانپور یکی از آثار ملی ثبتشده شهر مهریز است. این باغ متعلق به دوره قاجار است. نهری که از میان باغ میگذرد از قنات حسنآباد سرچشمه میگیرد و به طراوت و زیبایی باغ جانی تازه میبخشد . در باغ چندین بنا با نامهای کوشک، شربتخانه، زمستانخانه، برج گلین، کارگاه قالیبافی و اصطبل وجود دارد. شربتخانه زیباترین بنای باغ پهلوانپور است.
قلعه کردآباد مهریز
قلعه کردآباد در دهستان ارنان روستای کردآباد قرار دارد و با شهر مهریز 65 کیلومتر فاصله دارد. این قلعه که زمانی محل سکونت اهالی روستا بوده است، در دوران قاجار و با استفاده از خشت و ملاط گل بنا شده است. طبق شواهد در چهار طرف قلعه و در محل تلاقی ضلعها چهار عدد برج دیدهبانی مدور در نظر گرفته شده است. در بدو ورود به قلعه در طرفین راهروی ورودی اسطبلهایی جهت چهار پایان دیده میشود که میتوان گفت تنها بخش قلعه است که در حال حاضر سالم باقی مانده است. از ظواهر به جا مانده میتوان فهمید که قلعه دو طبقه بوده و برجها در سه طبقه ساخته شده بودند.
قلعه مهرپادین
مجموعه مهرپادین از قرن ۸ قمری بهجا مانده است. در این مجموعه قلعه، آب انبار، حمام، بازار، چاه قنات و خانههای خشتی وجود دارد. االبته قلعه مهرپادین، سکونتگاه دائمی مردم نبوده و فقط موقعی که خطری تهدیدشان میکرده، در قلعه پناه میگرفتند.این بنای خشتی و کاهگلی، یکی از زیباترین آثار تاریخی استان بهحساب میآید، اگرچه در بعضی از روزهای سال در آن بسته است و فقط از بیرون میشود تماشایش کرد.
برج آسیاب ریگ
برج آسیاب ریگ مربوط به دوره زند است و در مهریز، بغداد آباد، ابتدای خیابان منتظری واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۴ اسفند ۱۳۸۵ با شمارهٔ ثبت ۱۷۸۹۱ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. برج دیدهبانی آسیاب ریگ با ۱۱متر ارتفاع و هفت متر قطر به دوره قاجار برمیگردد که از آن بهعنوان سنگر دیدهبانی و محافظت از شهر استفاده میشدهاست. عملیات مرمت این برج شامل گلاندود فضای بیرونی ، تیرکشها و کنگره فوقانی همچنین آجر فرش اطراف به پایان رسیده است. در اطراف شهر مهریز ۴ تک برج برای حفاظت از دستبرد سارقان در زمانهای گذشته وجود داشته است.
عمارت تاریخی سنمبر
شاید بتوان گفت که یکی از کهنترین و قدیمیترین عمارتهای تاریخی در مهریز یزد، عمارت تاریخی سنمبر است. قدمت این عمارت، به روزگار ساسانیان باز میگردد و گواه دیرینگی مهریز یزد است.بنای عمارت سنمبر از خشت و گل ساخته شده و در گذشتههای دور، قناتی پر آب از وسط آن عبور میکرده. آب این قنات به استخر بزرگی که در میان عمارت بوده میریخته و از آنجا به سمت باغات و زمینهای کشاورزی هدایت میشده است.
قلعه هرفته
« قلعه هرفته» خارج از روستای هرفته و حدود ۲۰۰ متر با روستا فاصله دارد و در کنار قبرستان کنونی می باشد. قابل ذکر است در گذشته نه چندان دور، هنگامی که مردم هرفته قصد بیرون آمدن از قلعه را کرده و تمایل پیدا کردند که در خانه های جدا از یکدیگر زندگی کنند خانه های مسکونی نزدیک قلعه و آبادی های آن که تقریباً دراطراف بود در اثر مهاجرت سکنه و به مرور زمان تخریب شد و جز تلی از خاک چیزی از آن ها بر جای نماند.در داخل قلعه نیز فضاهای مسکونی به شکل اتاقهایی با نمای گهوارهای و فضاهای خدماتی و جانبی با اشکال استوانهای، محورهای عرضی قلعه را شکل داده و از طریق محورهای ارتباطی مجاور خود به محور اصلی قلعه مرتبط میشود.این قلعه از گل و خشت ساخته شده و در حال حاضر بخشی از فضاهای درونی و برج و باروی نیمه مخروبه آن بر جای مانده است.
قنات حسن آباد
یکی از شگفتانگیزترین جاهای دیدنی مهریز ، قنات حسن آباد است. در مهریز یزد قناتهای فراوانی وجود دارد که هر یک با مهندسی حیرتآور خود، در این شهر بنا شدهاند. قناتهای ایران شاهکارهای معماری کشوراند که آب را از منبع به مناطق دور هدایت کرده و هر آنچه را که بر سر راهشان است، سیراب میکنند. سازمان جهانی یونسکو، ۱۱ قنات شاهکار ایرانی را تحت عنوان “قنات ایرانی” در میراث فرهنگی تاریخ بشر ثبت کرده که یکی از آنها، قنات حسن آباد مهریز یزد است.
مسجد جامع خورمیز
مسجد جامع خورمیز در 3 کیلومتری مهریز و در روستای خورمیزسفلی واقع شده است طبق تحقیقات محلی و بازدیدی که توسط کارشناسان میراث فرهنگی بعمل آمده است قدمت این مسجد را دوره صفویه و حتی ماقبل آن تخمین زده اند اما کتیبه یا نشانه ای که قدمت دیرینه مسجد را معین کند وجود ندارد.
مسجد جامع باغبهار
مسجد جامع باغبهار یکی از آثار تاریخی و مذهبی استان یزد به شمار میرود که در محله بغدادآباد شهر مهریز قرار دارد و قدمت آن ۳۴۰ سال تخمین زده میشود. این مسجد توسط مرحوم ملا مسعود که در سال ۹۸۹ هجری میزیسته است و از تجار نامی یزد بوده، ساخته شده و در کنار حسینیه بزرگی به همین نام قرار گرفته است. همچنین در مجاورت آن آبانباری قدیمی قرار داشته که در دوران گذشته مورد استفاده مردم و اهالی منطقه قرار میگرفته است.
کوه ریگ
کوه ریگ یکی از اماکن دیدنی و جذاب و یکی از نقاط تفریحی و ورزشی مهریز است. کوه یا تپه ریگ به دلیل خاصیتهایی که از نور خورشید به دست میآورد، به مکان گردشگری درمانی برای مسافران تبدیل شده است. این تپه میتواند دردهای عضلانی پا و کمر را از بین ببرد.
سرو کهنسال
سرو کهنسال شهرستان مهریز، به دومین موجود زنده یزد، بعد از سرو ابرکوه معروف است این سرو کهنسال، با قدمتی حدود دو هزار سال، در بهار پذیرای بسیاری از مسافران و میهمانان نوروزیه که از اقصی نقاط کشور به این شهر سفر می کنند این سرو به عنوان دومین سرو کهنسال استان یزد و نهمین اثر طبیعی ثبت شده کشور در میانه محله تاریخی منگاباد در بافت قدیم و در جوار جاده ترانزیت تهران ، بندرعباس قرار گرفته است.
غار لابید حبیبیان
غار لابید حبیبیان غاری کاملا فنی است که نام آن از روستایی که در آن قرار گرفته، برداشته شده است. این غار کاملا دیواری است و از سنگ های گرانیت بسیار زیبایی تشکیل شده است.