باغ پهلوان پور مهریز
در این مطلب از مجله گردشگری تاپ تراول شما را با باغ پهلوان پور مهریز در استان یزد آشنا خواهیم کرد. در ادامه همراه ما باشید.
باغ پهلوان پور یکی از شاخص‌ترین آثار تاریخی مهریز در استان یزد است که نمونه بارز یک باغ ایرانی محسوب می‌شود. این باغ که مربوط به اواخر دوره قاجار است، در تاریخ هفت مهر ۱۳۸۱ هجری شمسی با شماره ثبت ۶۳۳۴ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. همچنین باغ پهلوان پور یکی از ۹ باغ ایرانی ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو است.
باغ تاریخی پهلوان پور متعلق به فردی به نام ” حسن ملارضا” بوده است. این باغ بعد از او، به دامادش “علی پهلوان” تعلق گرفت. این باغ به دلیل روان بودن آب در داخل آن مورد توجه قرار گرفته است. این آب از قناتی مشهور به “حسن آباد” سرچشمه می‌گیرد و به جز باغ پهلوان‌پور، به طور مستقیم از هیچ یک از باغ‌های منطقه عبور نمی‌کند.
دو طرف جوی اصلی باغ پهلوان پور درختان تنومند و سالخورده چنار قرار دارند. درختان مثمر باغ نیز شامل انار، بادام و خرمالو است و کاشت این درختان با توجه به گرمای زیاد استان یزد نمایانگر آب و هوای متفاوت نسبتاً خنک این منطقه است.
معماری باغ
باغ پهلوان پور از لحاظ معماری نمایانگر تغییرات سبک باغ‌سازی کهن ایرانی به سمت باغ‌سازی رایج امروزی است. به عبارتی دیگر، این باغ قدمت چندانی ندارد و معماری امروزی آن در سایر بناهای هم‌دوره باغ نیز دیده می‌شود؛ ولی استفاده از برخی المان‌های کهن و تاریخی نظیر سبک کوشکی موجب شده است تا فضای باغ، فرهنگ و هنر قرن‌های پیشین را در ذهن تداعی کند. در سبک معماری بخش اصلی سازه‌های باغ می‌توان تلفیق معماری کوشکی و حیاط مرکزی را مشاهده کرد که به زیبایی باغ پهلوان پور افزوده است.
این عمارت در زمان زندیه احداث و در زمان قاجار مرمت و بازسازی شده است؛ به همین جهت می‌توان زیبایی‌های منحصربه‌فرد هر دو دوره را در آن دید. با این‌که باغ در استان یزد واقع شده که از استان‌های کویری و گرم ایران محسوب می شود، هوایی خوش و مطبوع و خنک دارد و در سرمای زمستان هم می‌توان در بنای «زمستانخانه» لَختی در گرمای طبیعی بنایی ایرانی به سر برد. جز درختان کهن و تنومندِ چنار، درختان خرمالو و انار و بادام هم در باغ کاشته شده که همچنان ثمربخش‌اند و می‌توان در فصل‌های مختلف از دیدن میوه‌های آن‌ها لذت برد.
با گشت وگذاری در باغ پهلوان پور، می توان بخش های گوناگونی را دید و جلوه هایی از معماری دوره های مختلف را تماشا نمود. به عنوان مثال، تزیینات برج ورودی باغ دارای میکی مشابه معماری دوره زندیه می باشد اما بناهای اصلی باغ، همگی در دوره قاجاریه بنا شده اند. این مجموعه زیبا شامل بخش های اصلی زیر می شود: مجموعه ورودی (برج، اسطبل و کاهدان)، ساختمان کوشک یا شربت خانه، بنای زمستان خانه، بنای سرایداری، حمام و آشپزخانه.
ورودی مجموعه
مجموعه ورودی باغ شامل برج، اصطبل و کاهدان است. تزئینات برج همانند تزئینات دوره زندیه است. اگر چه تاریخ احداث تمامی این سه بنای ذکر شده مربوط به دوره قاجار است.
کوشک اصلی باغ
زیباترین بنای باغ، کوشک یا شربت‌خانه است که در آکس اصلی‌ترین مسیر باغ واقع گردیده است. ساخت کوشک به دوره قاجار مربوط می‌شود. این بنا در سه سطح (دو و نیم طبقه) طراحی شده است.
بنای زمستانخانه
بنای معروف دیگر که در مجموعه وجود دارد، بنای زمستانخانه است که ساخت آن به دوره پهلوی اول مربوط می شود و از آن جهت به زمستانخانه مشهور است که جهت آن با توجه به اقلیم منطقه، بنا را برای استفاده در زمستان مناسب می ساخته است. این بنا در یک طبقه ساخته شده و اتاقهای نشیمن، پستو ، طنبی و مطبخ را شامل می شود.
در کنار کوشک آشپزخانه، حمام و انباری قرار داشته است که اخیراً بوسیله حفاری از زیر خاک بیرون آورده شدند. بنای مشهور به سرایداری نیز که محل سکونت و کارگاه خدمه باغ بوده است در جبهه شمالی باغ قرار دارد.
دسترسی : استان یزد،شهرستان مهریز، خیابان مطهری
جاهای دیدنی تهران + تفریحات، آدرس و توضیحات
جاهای دیدنی درگز، سفر به دل تاریخ و طبیعت خراسان
