باغ ارم شیراز، یکی از زیباترین و تاریخیترین باغهای ایرانی است که در دل شهر شیراز جای گرفته است. این باغ با معماری بینظیر، کاشیکاریهای چشمنواز، و طبیعت سرسبز و دلانگیز، سالانه میزبان گردشگران بسیاری از سراسر جهان است. باغ ارم، علاوه بر زیباییهای بصری، از اهمیت تاریخی بالایی برخوردار است و به عنوان یکی از نمونههای برجسته باغهای ایرانی و جاهای دیدنی شیراز در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. قدم زدن در این باغ، سفری است به دل تاریخ و طبیعت ایران که هر بینندهای را مجذوب خود میکند.
باغ ارم شیراز
تاریخچه باغ ارم چگونه است؟
باغ ارم شیراز، یکی از زیباترین و تاریخیترین باغهای ایرانی است که قدمتی طولانی دارد. با این حال، تاریخ دقیق ساخت آن به طور دقیق مشخص نیست و نظریههای مختلفی در این باره وجود دارد.
نظریههای مختلف درباره تاریخچه باغ ارم:
- دوره سلجوقی: برخی مورخان معتقدند که باغ ارم به دستور اتابک قراچه، حاکم فارس در قرن ششم هجری قمری، ساخته شده است.
- دوره آل اینجو و آل مظفر: شواهدی وجود دارد که نشان میدهد باغ ارم در دوران حکومت آل اینجو و آل مظفر نیز مورد استفاده قرار میگرفته است.
- دوره صفویه و قاجار: در دوران صفویه و قاجار، باغ ارم توسعه یافت و به یکی از باغهای مهم شیراز تبدیل شد. در این دورهها، عمارتهای موجود در باغ بازسازی و توسعه یافتند.
- دوره قشقایی: از اواخر دوره زندیه تا اوایل دوره پهلوی، باغ ارم در اختیار ایل قشقایی بود و به عنوان مقر فرمانروایی آنها استفاده میشد.
ویژگیهای خاص باغ ارم در طول تاریخ:
- باغ حکومتی: تا اواخر دوره زندیه، باغ ارم به عنوان یک باغ حکومتی مورد استفاده قرار میگرفت.
- باغ سکونتی حکومتی: از اواخر دوره زندیه تا اوایل دوره پهلوی، باغ ارم به یک باغ سکونتی حکومتی برای ایل قشقایی تبدیل شد.
- مرمت و بازسازی: باغ ارم در طول تاریخ بارها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. آخرین مرمت بزرگ این باغ در دوره پهلوی انجام شد.
اهمیت تاریخی باغ ارم:
باغ ارم به عنوان یکی از نمونههای برجسته باغهای ایرانی، نمایانگر هنر و معماری ایرانی است. این باغ، با معماری زیبا، کاشیکاریهای چشمنواز، و طبیعت سرسبز، به عنوان یک میراث فرهنگی ارزشمند شناخته میشود و در سال 2011 در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.
چرا بازدید از باغ ارم شیراز را نباید از دست دهیم؟
باغ ارم شیراز، تنها یک باغ نیست؛ بلکه یک تجربه است. تجربه قدم زدن در تاریخ، لذت بردن از طبیعت بکر و معماری بینظیر. اگر به شیراز سفر کردید، بازدید از باغ ارم را در اولویت برنامههای خود قرار دهید. اما چرا؟ در ادامه به چند دلیل مهم برای بازدید از باغ ارم اشاره میکنیم:
- میراث جهانی یونسکو: باغ ارم به عنوان یکی از زیباترین نمونههای باغهای ایرانی، در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. این به تنهایی دلیلی کافی برای بازدید از این باغ تاریخی است.
- معماری بینظیر: عمارت باغ ارم با معماری اصیل ایرانی و کاشیکاریهای چشمنواز، شما را به دوران گذشته میبرد. تلفیق هنر و معماری در این بنا، هر بینندهای را مجذوب خود میکند.
- طبیعت بکر: باغ ارم، با انواع درختان کهنسال، گلهای رنگارنگ و حوضهای آب، فضایی آرام و دلنشین را برای بازدیدکنندگان فراهم کرده است. قدم زدن در این باغ، روح شما را تازه میکند.
- موزه گیاهشناسی: باغ ارم علاوه بر زیباییهای بصری، یک موزه گیاهشناسی نیز محسوب میشود. انواع گونههای گیاهی در این باغ کاشته شدهاند که هر کدام داستانی برای گفتن دارند.
- فضا برای آرامش: با دور شدن از هیاهوی شهر، میتوانید در باغ ارم لحظاتی آرام و لذتبخش را سپری کنید. صدای آب، آواز پرندگان و نسیم خنک، به شما کمک میکند تا از استرسهای روزمره دور شوید.
در یک کلام، بازدید از باغ ارم شیراز، سفری است به دل تاریخ و طبیعت ایران که هرگز فراموش نخواهید کرد.
باغ ارم کجاست ؟
آدرس: باغ ارم یکی از باغهای تاریخی و مشهور شیراز است که در خیابان ارم، نزدیک به دانشگاه شیراز و در شمال غربی این شهر واقع شده است. ( نقشه برروی آدرس )
برای دسترسی به باغ ارم در شیراز، میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
1. وسیله نقلیه شخصی:
- باغ ارم در خیابان ارم و نزدیک به بلوار دانشجو قرار دارد. شما میتوانید از خیابانهای اصلی شیراز مانند بلوار چمران یا خیابان آزادی استفاده کنید و به سمت خیابان ارم بروید.
- پارکینگ عمومی در نزدیکی باغ وجود دارد، اما در روزهای شلوغ، ممکن است با مشکل جای پارک مواجه شوید.
2. مترو:
- ایستگاه مترو نمازی نزدیکترین ایستگاه به باغ ارم است. از این ایستگاه میتوانید با حدود 10 تا 15 دقیقه پیادهروی یا استفاده از تاکسی به باغ برسید.
3. اتوبوس:
- خطهای اتوبوس شهری که از خیابان ارم یا خیابان دانشجو عبور میکنند، شما را به باغ ارم میرسانند. ایستگاههای اتوبوس در نزدیکی باغ قرار دارند.
4. تاکسی یا تاکسیهای اینترنتی:
- به راحتی میتوانید از تاکسی یا سرویسهای اینترنتی مانند اسنپ یا تپسی استفاده کنید و به باغ ارم بروید.
نکته:
- ساعت بازدید و هزینه ورودی بسته به فصل و روزهای هفته ممکن است تغییر کند، بنابراین بهتر است قبل از بازدید اطلاعات دقیقتر را بررسی کنید.
زمان بازدید: همه روزه به جز ایام سوگواری از ساعت ۸:۰۰ تا ساعت ۱۸:۱۵
بهای بلیت: ؟
باغ ارم شیراز
معماری باغ ارم
معماری باغ ارم شیراز یکی از برجستهترین نمونههای معماری سنتی ایرانی است که با تلفیقی از طبیعت و هنر توجه بسیاری را به خود جلب میکند. این باغ با طراحی خاصش، نمایانگر سبک معماری دورههای مختلف، بهویژه دوره قاجاریه است. ویژگیهای اصلی معماری باغ ارم به شرح زیر است:
1. کاخ مرکزی باغ (عمارت اصلی):
- عمارت سهطبقه موجود در مرکز باغ، مشهورترین بخش آن است. این عمارت با الهام از معماری قاجاریه طراحی شده و ویژگیهای بارز آن شامل:
- ستونهای سنگی بلند و مزین به نقوش گل و بوته.
- پنجرههای مشبک با شیشههای رنگی که نور را به شکلی زیبا به داخل میتاباند.
- نمای کاشیکاری زیبا با تصاویری از داستانهای شاهنامه فردوسی، نقوش گیاهی، و صحنههای تاریخی.
- طاقهای نیمدایره که در نمای ساختمان به کار رفته و به زیبایی بنا افزوده است.
- ایوانهای بزرگ در دو طبقه که به فضای باغ مشرف هستند و فضای نشستن و استراحت را فراهم میکنند.
2. طرح باغ (باغ ایرانی):
- باغ ارم بر اساس الگوی باغهای ایرانی طراحی شده است که شامل یک محور اصلی و چند محور فرعی است.
- در امتداد محورهای باغ، جویهای آب جاری هستند که با استفاده از شیب زمین به حرکت درمیآیند و باغ را سرسبز و پرطراوت نگه میدارند. این جریان آب به چهارباغ (تقسیم چهارگانه باغ) اشاره دارد که در باغهای ایرانی رایج است.
- درختان سرو، نخل و گلهای رز از جمله گیاهانی هستند که در طراحی فضای سبز باغ به کار رفتهاند و به آن شکوه و زیبایی خاصی میبخشند.
3. تالار آیینه:
- یکی از بخشهای داخلی عمارت اصلی، تالار آیینه است که با آیینهکاریهای ظریف و چشمنواز مزین شده است. این تالار با استفاده از هنر آیینهکاری ایرانی، نور را در سراسر فضا منعکس میکند و فضایی باشکوه ایجاد مینماید.
4. استخر و حوضهای باغ:
- در مقابل عمارت اصلی، استخر بزرگی قرار دارد که آب آن به زیبایی تصویر عمارت را بازتاب میدهد. این استخر و حوضچههای متعدد که در باغ تعبیه شدهاند، بخشی از سیستم آبیاری و تلطیف هوا را تشکیل میدهند.
5. کاشیکاری و گچبری:
- کاشیکاریهای رنگارنگ با نقوش گل و گیاه و تصاویری از شاهنامه، بخشهای زیادی از نمای ساختمان را تزئین کرده است.
- گچبریهای ظریف در سقفها و دیوارها نیز از دیگر ویژگیهای چشمنواز این عمارت است.
باغ ارم به عنوان یک نمونه برجسته از باغهای ایرانی و تلفیق آن با معماری قاجاری، نمایانگر هنر، زیباییشناسی و خلاقیت معماران ایرانی است.
در مرکز باغ، گذرگاه اصلی به صورت محوری از غرب به شرق کشیده شده است که از مقابل عمارت و استخر بزرگ آغاز میشود و تا انتهای باغ ادامه مییابد. دو سوی این گذرگاه با شمشادهای کوتاه به شکل حصار مشخص شدهاند و در میانه آن، جوی آبی جاری است که از استخر بزرگ سرچشمه گرفته و با رسیدن به میانه باغ به چندین جوی فرعی تقسیم میشود تا آب به بخشهای مختلف باغ منتقل گردد. در اطراف این جوی، گلکاریهای بسیار زیبا به چشم میخورد و گذرگاه از دو طرف با درختان سروناز و دیگر درختان تنومند پوشیده شده است.
در نقطهای که آب به جویهای متعدد تقسیم میشود، پلههایی سنگی ساخته شده است و پس از این پلهها، گذرگاه تا انتهای باغ به شکل مسطح و شنریزی شده ادامه مییابد. محور دیگری به صورت شمالی-جنوبی در مرکز باغ قرار دارد که گذرگاه اصلی را قطع میکند. علاوه بر این دو گذرگاه عریض، گذرگاههای فرعی دیگری نیز به موازات آنها در سراسر باغ احداث شدهاند.
سخن پایانی
در پایان، میتوان گفت که طراحی و معماری باغهای ایرانی همچون باغ ارم شیراز، نمادی از هماهنگی بینظیر بین طبیعت و معماری است. گذرگاههای اصلی و فرعی، جویهای آب روان، گلکاریهای چشمنواز و درختان سروناز همگی به گونهای طراحی شدهاند که فضایی آرامشبخش و زیبا را برای بازدیدکنندگان فراهم کنند. این باغ، علاوه بر ارزشهای هنری و تاریخی خود، به عنوان میراثی ارزشمند از فرهنگ باغسازی ایرانی، همچنان زنده و پرشکوه به حیات خود ادامه میدهد و یادآور ذوق و خلاقیت معماران ایرانی در تلفیق زیباییهای طبیعت و هنر معماری است.