ائل گلی تبریز

در این مقاله از مجموعه مقالات قسمت جاهای دیدنی ایران سفری به تبریز خواهیم داشت و در آن یکی از جاذبه های بسیار زیبا به نام ائل گلی را مورد بررسی قرار خواهیم داد و آن را به شما معرفی خواهیم کرد. در ادامه با تاپ تراول همراه باشید…

زمانی که از شهر تبریز صحبت خواهد شد نخستین دیدنی که بلافاصله در ذهن می آید پارک ایل گلی تبریز است که به مثل نگینی در میان دیگر جاذبه های این شهر می درخشد.

مقالات بیشتر بخوانید:

• غذاهای محلی تبریز
• جزیره اسلامی تبریز
• مراکز خرید تبریز
• پارک بزرگ تبریز
• خیابان تربیت تبریز

شاه گلی یا ائل گلی یکی از مهم ترین گردشگاه های شهر تبریز است که در جنوب شرق آن و در 7 کیلومتری مرکزشهر قرار گرفته است.

این مکان در زمان آق قویونلو ها ایجاد شده و در دورهٔ صفویان گسترش یافته است. عمق دریاچهٔ شاه گلی 12 متر بوده و در محوطهٔ آن قایقرانی صورت می گیرد. همچنین شهربازی (لوناپارک) و نیز اقامتگاههای گوناگونی در داخل این گردشگاه موجود است.  با احداث هتل پارس ائل گلی، این گردشگاه جنبهٔ جهانی پیدا نموده است.

ائل گلی یا شاه گلی نام باغی در شهر تبریز است که به علت قدمت و زیبایی اش یکی از نماد های اصلی این شهر نیز به حساب می آید و در کنار نماد هایی نظیر مقبره الشعرا و میدان ساعت، جلوه نمایی می کند. باغ ائل گلی در قسمت اصلی شهر تبریز و در 7 کیلومتری مرکز شهر قرار گرفته است و هم اکنون مکانی عالی برای استراحت و تفریح به حساب می آید.

قابلیت های ائل گلی

شاه گلی به معنای استخر شاه است و این مکان در ابتدا استخری بوده است که در زمان آق قویونلوها ایجاد شده بود و در دوران صفویه نیز گسترش یافت. قبل از روی کار آمدن صفویان، این استخر بزرگ ترین منبع ذخیره آب جهت آبیاری باغ های شرق تبریز بود. صفویان نخاله، شن و ماسه های این استخر را خالی کردند و دور آن دیوار کشیدند. استخر مذکور در آن زمان 12 متر عمق داشت. در دوران قاجار نیز مسیر هایی در اطراف این استخر ایجاد شد و درختان تبریزی و بید مجنون در اطراف این مکان برای تزئین و تبدیل آن به گردشگاه کاشتند.

آب این استخر نیز به وسیله ی یکی از رودخانه های لیقوان که از نزدیکی روستای چاوان می گذرد، تأمین و به شکل جویباری از سمت جنوب شرقی دریاچه وارد آن خواهد شد.

در فصل زمستان آب دریاچه یخ می زند و نمای متفاوتی به محیط اطرافش می قسمتد. در این مدت ماهی هایی که در آب آن زندگی می کنند، نمی توانند به قسمت بالایی آب برسند و در نتیجه روند رشدشان آرام تر خواهد شد. قابل ذکر است است که در زبان ترکی گُل (گوُل) به معنای استخر است و شاه گلی یا ائل گلی معنای استخر شاه یا مردم نامیده خواهد شد. البته این مکان در ابتدا شاه گلی نام داشت و پس از انقلاب به ائل گلی تغییر نام یافت. آقای بهروز خاماچی بر این باور است که کلمه شاه در این مکان به معنای خود شاه نبوده است و به معنی بزرگ و باعظمت به کار برده گردیده است.

مقابل استخر نیز تپه نسبتا بزرگی موجود است که کاملا درخت کاری شده و زیبای قابل توجهی دارد. اصلی ترین مورد که توجهات را در فصل بهار و تابستان در این پارک جلب می کند، گل کاری های زیبایی است که در قسمت های گوناگون پارک دیده می شود. هم اکنون نیز دورتادور استخر و قسمت های گوناگون پارک با گل های لاله رنگارنگ تزئین شده اند.

کاخ ائل گلی

در وسط استخر ائل گلی بنایی به شکل هشت ضلعی و دو طبقه موجود است که با نام کاخ ائل گلی شناخته می شود. این بنا هم اکنون به عنوان رستوران مورد استفاده قرار می گیرد. البته ساختار فعلی این بنا همان ساختار اولیه اش نیست. کاخ ائل گلی در ابتدا خشتی بود و سپس در سال 1346 تخریب و ساختمان جدید جایگزین آن شد. هشتمین پسر عباس میرزا، با نام قهرمان میرزا، این بنا را گسترش داد و تبدیل به گردشگاه سلطنتی برای درباریان قاجار کرد.

مسیری در وسط استخر ائل گلی موجود است که پایان آن به این بنا متصل خواهد شد و در اصل امارت مذکور در وسط استخر و به طور شبه جزیره واقع شده است که بر حس و حال جالب آن می افزاید. هم اکنون در این استخر قایقرانی هم صورت می گیرد و خانواده ها می توانند از آن ها استفاده کنند.

در دوران انقلاب مردم این مکان را آتش زدند، سپس نامش را تغییر دادند و مجددا بازسازی کردند.

امکانات و خدمات رفاهی

همان طور که گفته شد، ائل گلی مکانی تفریحی است که امکانات لازم نیز برای آن در نظر گرفته گردیده است. در یکی از ورودی های این پارک (در قسمت خارجی) غذاخوری های بسیاری وجود دارند که اغلب شان نیز محیط باصفایی دارند. در کاخ ائل گلی که اکنون به عنوان تالار مورد استفاده قرار می گیرد، گردشگران می توانند غذاهای مورد نظرشان را میل کنند.

هم اکنون هتل های زیادی در اطراف این پارک ساخته شده اند که یکی از اصلی ترین آن ها هتل 5 ستاره پارس ائل گلی است. این هتل 17 طبقه، دارای رستوران گردان است. حضور هتل های گوناگون در اطراف این پارک باعث شده که ائل گلی تبدیل به مکانی شناخته شده و جهانی شود و مسافران زیادی به گردش در آن بپردازند.

ولی آنچه که با ناآگاهی و عدم توجه مسئولین صورت گرفته، این است که این هتل 17 طبقه به اجازه ی هر شخصی که ساخته گردیده است، در حریم این باغ تاریخی واقع شده و ارتفاع آن باعث تخریب خط منظر این باغ گردیده است.

این مورد در خیلی از بافت ها و بناهای تاریخی ایران صورت می گیرد و باعث خدشه دار شدن اصالت و ارزش آن مکان تاریخی خواهد شد که این مورد نیز در عدم ثبت تاریخی اثر در یونسکو تاثیر دارد.