3 کویر جذاب یزد

یزد یکی از تاریخی‌‌ترین مقاصد گردشگری و یکی از مهم‌ترین میراث‌داران تاریخ و فرهنگ ایران است‌.‌‌این شهر کُهن که در دل کویر قرار دارد به نخستین شهر خشت خام جهان مشهور است و برای ایرانیان با خشت، بادگیر، آتشکده و مردمی مهربان شناخته می‌شود.

یزد شهر بازارها، میدان‌ها، میدان‌چه‌‌ها(لَردها) و حسینه‌ها و مساجد است، شهری که میزبان آتشِ بهرام زرتشتیان و آتشکده‌های آنان است‌.‌‌با این همه یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های یزد آمیختگی با کویر است.

کویر یزد، قلب تپنده شهر و مردم

کویر یزد را باید یکی از مهم‌ترین ارکان این شهر دانست، کویری که هم جاذبه گردشگری است و هم شکل دهنده خلق و خوی مردم یزد.

کویر یزد یکی از کویرهای جذاب ایران است، از این روست که گردشگران خارجی بسیاری، عاشق این شهر و استان هستند‌.‌‌آمارها نشان می‌دهد، سالیانه جمعیت بزرگی از گردشگران سراسر دنیا به کویرهای یزد می‌آیند و می‌روند و گاه کویرهای یزد بیش از آب و آبادی باقی شهرها مورد توجه گردشگران است‌.‌‌ آرامشی که انسان در کویر جذب و کسب می‌کند هرگز در کنار دریا ممکن نیست‌.‌‌طلوع و غروبی که در کویر می‌بینید، هیچ جای دیگر قابلیت رخ دادن ندارد.

همه‌ی آنچه گفته شد، حداقلی است از آنچه که باعث شده فرهنگ کویر نشینی مردم یزد، به عنوان یک فرهنگ کهنه هنوز پابرجا باشد‌.‌‌هنوز بسیاری از یزدی‌ها نزدیک غروب راهی کویر می‌شوند، غروب طولانی را سر می‌کنند و بعد آتشی روشن می‌کنند و در آرامش مطلق، زیر آسمانی که ستاره‌هاش از همیشه به آدمیان نزدیک‌تر و پر فروغ تر هستند، زندگی را چندباره مرور می‌کنند‌.‌‌شاید همین کویر است که باعث شده مردمان یزد، مردمانی صبور، آرام و به دور از اصراف‌های مرسوم باشند.

سده؛ جشنی در دلِ کویر

جشن سده زرتشتیان به عنوان یکی از مهم‌‌ترین جشن‌‌های این عزیزان، همه ساله در کویرهای متنوع یزد برگزار می‌‌شود و هواداران فراوانی دارد‌.‌‌حتی غیر زرتشتی‌‌ها تلاش می‌‌کنند جایی برای خود در این جشن‌‌ها باز کنند.

سده در کنار نوروز و مهرگان از مهم‌ترین جشن‌های ایرانی است که در آغاز شامگاه ۱۰ بهمن برگزار می‌شود‌.‌‌این جشن بیش از پنج هزار سال قدمت دارد‌.‌‌سَده در میان زرتشتیان با روشن کردن آتش برگزار می‌شود‌.‌‌در این جشن زرتشتیان به نیایش می‌پردازند‌.‌‌این جشن در سال ۱۳۹۱ در فهرست میراث معنوی ایران و در بهمن ۱۳۹۸ در فهرست میراث فرهنگی ناملموس ایران ثبت شد.

همانطور که احتمالا حدس می‌زنید جاذبه‌های گردشگری مرتبط با زرتشتیان به این کویر و جشن سده محدود نیست و جاهای دیدنی زرتشتیان یزد بسیار متنوع و جذاب است.

گاهی دیده می‌‌شود که خانواده‌‌هایی جشن نوروز و لحظه‌‌ی سال تحویل را به کویر می‌‌روند و از آن جالب‌‌تر کسانی که عروسی‌‌شان را کویری برگزار می‌‌کنند‌.‌‌

 کویر برای مردم و مردمان یزد، مکانی الهام‌‌بخش و دوست داشتنی است که شاید غیر یزدی‌‌ها کمتر اهمیت و وسعت این فضا را درک کنند‌.‌‌اما آن‌‌ها که کویر را می‌‌شناسند، دیگر رهایش نمی‌‌کنند‌.‌‌از این روست که می‌بینیم در میان مردم یزد و نیز گردشگران علاقه‌‌ی جدی هم به آسمان و آسمان‌‌گردی موجود است‌.‌‌گرایش شدید به رصدخانه‌‌ها و تماشای آسمان از پهنای پهن زمینی کویری‌.‌‌این‌‌ها همه دلایلی است که ما رفتن به یزد و رویت این شهر و کویرهای پیرامون آن را به شما توصیه و پیشنهاد می‌‌کنیم.

کویر کاراکال

وقتی به فرهنگ کویر نشینی مردم یزد، نگاه می‌‌‌کنیم، می‌‌‌بینیم آن‌‌‌ها از دیر زمان آنقدر فرصت رجوع به کویرهای مختلف پیرامون داشته‌‌‌اند که این فرهنگ در هیچ استان و شهر دیگری نیست‌.‌‌یکی از زیباترین و یگانه‌‌‌ترین کویرهای یزد، کویر کاراکال است.

کاراکال نام فارسی باستانی گربه‌ای است که در کویر کاراکال زندگی می کند و همین خود دلیلی نام گذاری این کویر به شمار می رود. البته گربه کاراکال امروز با نام سیاه گوش با منگوله‌گوش شناخته می‌شود. کاراکال یکی از 8 گونه گربه سانانی است که در ایران زندگی می کند، به غیر از ایران این گربه سان در آفریقا هم اقوامی نزدیک دارد.

کاراکال یکی از سنگین ‌ترین و سریع ‌ترین گربه‌ سانان کوچک است و با توجه به مطالعاتی که در مطالعاتی که بر روی ژنتیک آن صورت گرفته این گربه طلایی آفریقایی و یوزگربه نزدیک ‌ترین خویشاوندانش به شمار می‌روند.

به دلیل قدمت حضور کاراکال در ایران از گذشته، کویری با همین نام در زیستگاه این حیوان به یادش نام گذاری شده است. کاراکال حیوان تک زی و به شدت قلمرو طلب و بیشتر مواقع شب گرد است.

از جمله تفریحات جذابی که در این کویر می توانید انجام دهید شترسواری، سافاری، موتورسواری روی شن های طلایی، غلت خوردن از بالای تپه های شن روان، پیاده روی در نخلستان ها است. همچنین می توانید در اقامتگاه سنتی که در این کویر وجود دارند بمانید. آسمان کاراکال در شب نیز میزبان منجم‌های آماتوری است که دنبال رصد ستاره، بارش شهابی یا هر رویداد دیگری باشند.

کویر شباهنگ یزد 

وقتی به فرهنگ کویر نشینی مردم یزد نگاه می‌‌‌کنیم و بعد کویرهای پیرامون آن‌‌‌ها را می‌‌‌بینیم، می‌‌‌فهمیم که واقعا حق دارند‌.‌‌برای فهم هرچه بیشتر این فرهنگ با ماشین‌‌‌های مجهز راهی کویر شباهنگ شدیم‌.‌‌جذاب‌ترین ویژگی این نوع سفر، این است که نگران هیچ قانونی، اعم از قوانین راهنمایی و رانندگی، تصادف، بوق کناری‌‌‌ها، نگرانی جدول کناری و پارک دوبل و هیچ چیز نیستید‌.‌‌فقط بی‌‌‌هدف گاز می‌‌‌دهید‌.

کویر شباهنگ در نزدیکی یزد واقع شده است و دسترسی به آن بسیار راحت است. شما می‌توانید از غرب تهران وارد بزرگراه خلیج فارس شوید و مسیر خود را به سمت کاشان ادامه دهید. پس از عبور از کاشان با دو راهی یزد و اصفهان مواجه خواهید شد که باید وارد مسیر یزد شوید. دقت کنید که قبل از رسیدن به یزد و بعد از شهرستان میبد باید وارد جاده خرانق شوید تا به کویر شباهنگ برسید. هم‌چنین اگر شما از دیگر شهرهای کشور قصد سفر به کویر شباهنگ را دارید، کافیست ابتدا خودتان را به شهر یزد برسانید و به میدان دروازه قرآن یزد بروید. سپس از آن‌جا وارد جاده خاکی نصر شوید تا به کمپ کویری شباهنگ برسید.

کویر ریگ زرین

کویر ریگ زرین که با نام مغستان نیز شناخته می‌شود، در استان یزد و در نزدیکی شهرستان اردکان واقع شده است. این کویر را باید از جالب‌ترین کویرهای ایران دانست.

ریگ زرین توسط ارتفاعاتی از میانه به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم شده است. ریگ زرین جزو کویرهای بسیار پرطرفدار در میان سایر کویرهای یزد به شمار می‌رود که نام جغرافیایی آن عقدا یا کویر سیاه کوه است. این کویر که در روستای ساغند واقع شده است، از سمت شمال به ارتفاعات انارک، از سمت جنوب به گریگون و کوه نمک و از سمت غرب به نوگنبد و بیابان‌های نایین می‌رسد.

اگر قرار است فقط از یک کویر در یزد بازدید کنید آن کویر حتما ریگ زرین است، کویری که مناظری فوق‌العاده در اختیار شما می‌گذارد. البته پیشنهاد می‌شود که در پاییز به یزد بروید تا هم هوای کویر بهتر باشد و هم جاهای دیدنی یزد در پاییز را از دست ندهید.

توجه داشتته باشید که لباس خود را با توجه به فصلی که به کویر ریگ زرین سفر می‌کنید، انتخاب کنید. اما از آن‌جایی که شب‌های کویر سرد است، حتی اگر در فصل گرم به کویر سفر می‌کنید، برداشتن یک لباس گرم خالی از لطف نخواهد بود. سعی کنید کفش و لباس پوشیده ببرید زیرا کویر پر از حشرات و جانوران مختلف است که ممکن است به شما آسیب برسانند.

اگرقصد سفر به هر کدام از کویرهای یزد را داشت حتما آب و غذا به میزان کافی به همراه ببرید، مخصوصا اگر قصد شب مانی دارید. عینک و کرم ضدآفتاب را فراموش نکنید وگرنه لذت سفر را از دست می‌دهید و باید با آفتاب سوختگی هم دست و پنجه نرم کنید. جعبه کمک‌های اولیه را نیز فراموش نکنید. بالاخره گرمازدگی یا گزیده شدن توسط حیوانات مختلف چندان اتفاق عجیبی نیست.