چشمه گیلاس چناران

در این مقاله از معرفی جاهای دیدنی ایران یکی از جاذبه های بسیار زیبای چناران یعنی چشمه گیلاس را به شما معرفی خواهیم کرد که یکی از جاهای دیدنی بسیار زیبا و دیدنی محسوب می شود. در ادامه با تاپ تراول همراه باشید…

چشمه گیلاس یکی از چشمه های بزرگ و تاریخی خراسان رضوی و نیز یکی از مکان های تفریحی و گردشگری استان محسوب می شود که در روستای چشمه گیلاس قرار گرفته است. این روستای بسیار زیبا در فاصله تقریبی ۲۵ کیلومتری چناران و همچنین ۴۸ کیلومتری شمال غرب شهر مشهد واقع شده است.

این چشمه دیدنی مکانی مناسب و محبوب برای دوستداران طبیعت و گردشگران مخصوصاً در روزهای گرم سال است. وجود طبیعت زیبا با آب و هوایی خنک و همچنین حوضچه ها و دریاچه های کوچک در اطراف چشمه، باعث جلب توجه مشهدی ها و سایر گردشگران به این مکان زیبا می گردد.

قابلیتهای چشمه گیلاس

این چشمه تاریخی ۱۰۱۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد و برخوردار از عمقی بین ۴ تا ۵ متر است. میزان آبدهی آن نیز ۲۳۰ لیتر در ثانیه است و کارشناسان آن را در گروه چشمه های کارستی (آهکی)، قرار داده است. این چشمه به دنبالرامون خود حوضچه و دریاچه های کوچکی را ایجاد نموده است و فضای اطراف آن به علت برخورداری از آب و هوایی خنک، باصفا و پاک، مکانی محبوب برای دوستداران طبیعت و گردشگران در ایام سال به ویژه در تابستان است.

تاریخچه چشمه گیلاس

در دوره های گوناگون تاریخ، این چشمه را با دیوار و حصار، محصور کردند. تا اینکه  در دوره تیموریان، امیر علیشیر نوایی، آب این چشمه را تا شهر مشهد جاری نمود، به طوری که آب این چشمه از میان خیابان های شهر مشهد جاری و از میان صحن عتیق بارگاه مطهر امام رضا (ع) عبور می کرد. این اقدام ارزشمند در سال های  ۱۰۱۶ تا ۱۰۲۳ هجری قمری به وسیله ی شاه عباس صفوی تکمیل شد. هم اکنون آب چشمه گیلاس دیگر در سطح مشهد جاری نیست اما در خاطره مردم مشهد، شهرت تاریخی و خوش این چشمه حفظ گردیده است.

همچنین در «صاحب مطلع الشمس»، شواهدی ثبت گردیده است که بیانگر عبور چشمه گیلاس از شهر توس است. به نظر می رسد که فردوسی در زمان حیات خویش در تلاش بوده که آب چشمه را به شهر توس برساند ولی موفق به این امر نمی شود. اما بعد از مرگ این شاعر بزرگ، دخترش برای برآورده ساختن رویای پدرش دست به کار شد و آرزوی فردوسی را برآورده کرد. وی آب چشمه را به شهر توس جاری کرده و آنرا وقف عام نمود.

نام قدیمی چشمه گیلاس

این چشمه در گذشته با نام «گلسب» خوانده می شد و چراگاه اسبان بوده است. گلسب در طول زمان تغییر کرده و به گیلاس مشهور گردیده است. وجه تسیمه اسم این چشمه به گلسب، طبق متون تاریخی به این دلیل بوده است که گویا، یزدگرد ساسانی، پدر بهرام گور که به بزه کار شهرت داشته، در کنار این چشمه با برخورد لگد اسب جان سپرده است و به احتمال زیاد به این دلیل این چشمه به گلسب مشهور گردیده است.

موقعیت مکانی چشمه گیلاس

چشمه گیلاس، در فاصله حدود ۵۰ کیلومتری از قسمت شمالی شهر مشهد، در ۲۵ کیلومتری «چناران» و در روستایی به نام روستای چشمه گیلاس، قرار دارد که امروزه به عنوان یکی از نواحی باصفا در «جلگه توس»، به شمار می رود.

مسیر دسترسی

جاده مشهد–قوچان، حوالی منطقه گلمکان سمت شرق جاده یا ۲۱ کیلومتری غرب آرامگاه فردوسی.