شهر سنگی اوپلیستسیخه گرجستان | Uplistsikhe 

این شهر سنگی سالانه به علت جذابیت های گوناگونی که در خود گنجانده میزبان تعداد زیادی از گردشگران از اقصی نقاط جهان می باشد. شهر سنگی اوپلیستسیخه در زمان های دور جزء مهمترین مراکز سیاسی و مذهبی پیش از مسیحیت گرجستان به شمار می رفته و هم اکنون بزرگترین شهر سنگی دنیا است.

بر اساس این که از این شهر ویرانه باقی مانده است اما از مهمترین آثار بجا مانده که می توان از آنها نام برد نیز عبارت از سد قدیمی، داروخانه، بازار، آمفی تئاتر و کلیسایی قدیمی هستند.

همانطور که گفتیم شهر سنگی اوپلیستسیخه، یکی از وسیع ترین شهرهای سنگی جهان شناخته شده و در بین گردشگرانی که به گرجستان سفر می کنند از محبوبیت بالایی دارد. این شهر روی یک صخرهٔ بلند و درساحل غربی رودخانهٔ متکواری ساخته گردیده است.

اوپلیستسیخه دارای بناها و ساختارهای گوناگونی هست که این ساختارها را از اوایل عصر آهن تا اواخر قرون وسطا را در خود جای داده است. همچنین سبک هایی غیر معمول از صخره تراشی های آناتولی، فلات ایران و همچنین همکاری معماران مسیحی و غیر مسیحی سبب شده تا این شهر دارای تمایز قابل توجهی در بین دیگر شهرهای سنگی باشد. قدمت شهر سنگی اوپلیستسیخه به قرن ششم پیش از میلاد بر می گردد.

تاریخچه شهر سنگی اوپلیستسیخه

باستان شناسان و مورخان شهر سنگی اوپلیستسیخه را یکی از قدیمی ترین شهرهای گرجستان معرفی کرده اند. این شهر از نظر استراتژیکی در مرکز قلمرو باستانی کارتلی قرار دارد و به عنوان مهمترین مرکز سیاسی و مذهبی گرجستان در گذشته محسوب می گردیده است. در اوایل قرن چهارم میلادی، با رسمیت یافتن دین مسیحیت در گرجستان از اهمیت این شهر رفته رفته کاسته شد.

بعد از فتح تفلیس به دست مسلمانان در قرن های هشتم و نهم میلادی، این شهر به عنوان پایگاه نظامی مجدداً مورد توجه قرار گرفت و سرانجام در قرن چهاردهم میلادی، با جنگ ها و تاخت و تاز هایی قوم مغول  در این شهر انجام دادند، سرنوشت شهر سنگی را تحت تأثیر قرار داد و عملاً به طور یک شهر متروکه تبدیل گشت و تنها گهگاهی، جنگجویان گرجی از آن به عنوان یک پناهگاه استفاده می کردند.

اکثر کسانی که به بازدید از زادگاه استالین به شهر گوری در گرجستان می روند، از شهر سنگی اوپلیستسیخه هم دیدن می کنند. این شهر در ۱۰ کیلومتری شهر گوری واقع شده و بزرگترین شهر سنگی جهان است.

لازم است بدانید که بخش هایی از این شهر سنگی به علت زلزله ای که در سال ۱۹۲۰ میلادی در این منطقه روی دارد، ضعیف شده و بعضی از آنها تخریب شده اند، اما با این حال از جمله آثار تاریخی که در این شهر وجود دارد  نیز عبارت از کهن ترین سد، داروخانه، بازار، آمفی ﺗﺌﺎتر، کلیسای قدیمی معروف به سن جورجی، زندان، سیاه چال و … هست که مورد توجه گردشگران تورهای گردشگری گرجستان قرار گرفته است.

بر اساس تحقیقات گسترده ای که باستان شناسان با خاکبرداری از این شهر انجام داده اند متوجه شده اند که آثاری از اعتقادات و پرستش هایی پیش از آمدن مسیحیت در بین مردم این شهر وجود داشته است. شهر سنگی اوپلیستسیخه به علت دارا بودن آثار تاریخی قدیمی در سال ۲۰۰۷ به عنوان یک اثر ارزشمند از گرجستان در فهرست میراث جهانی به ثبت رسیده است.

معماری

شهر سنگی اوپلیستسیخه به سه قسمت شمالی، جنوبی و مرکزی تقسیم گردیده است، قسمت میانی این مجموعه سنگی وسیع ترین ناحیه با مساحت ۸ هکتار به خود اختصاص داده است و بخش عمده ی آن ساختارهای صخره تراشی است که این شهر سنگی را در بر گرفته است؛ این قسمت از شهر سنگی توسطک تونل به قسمت جنوبی نیز متصل گردیده است.

اکثر غارهایی که در این شهر وجود دارند فاقد هر گونه تزئیناتی هستند، هر چند در بعضی از ساختارهای بزرگتر، سقف طاق مانند تونل ها به شکل کندهٔ درخت با سنگ های تراشیده تزئین شده اند. در رأس این مجتمع یک بنای سنگی با سبک معماری خاص مربوط به قرن های نهم و دهم میلادی قابل مشاهده است. در حفاری های باستان شناسی، اشیائ گوناگون دست ساز مربوط به دوره های گوناگون، شامل جواهرات، طلا، نقره و برنز و نمونه هایی از سرامیک سازی و مجسمه سازی کشف گردیده است.

در راس شهر سنگی اوپلیستسخه بنای سنگی وجود دارد که سبک معماری خاص آن مربوط به قرن های نهم و دهم میلادی است. در حفاری هایی که باستان شناسان انجام داده اند، اشیایی دست ساز گوناگونی که مربوط به دوره های گوناگون نظیر جواهرات، مجسمه ها و سرامیک هایی بوده پیدا گردیده است.