سوهان

حلوا

حلوا یکی از خوراکی‌ های سنتی ما ایرانی‌ ها است و تقریبا در هر شهری می‌توان یک نوع حلوای محلی مخصوص به همان شهر را پیدا کرد. شهر قم هم حلوای سنتی مخصوص به خود را دارد. پخت بسیاری از حلواهای استان مرکزی در قم هم رایج است. حلواهای مختلفی در قم پخته می‌شود که از آن جمله می‌توان به حلوای کنجدی، شاه دانه و ارده اشاره کرد.

نان کسمه

کسمه از جمله شیرینی‌هایی است که در استان قم تهیه می‌شود. شیرینی لذیذ که معمولا مادربزرگ‌ها درون تنورهای خانگی طبخ می‌کردند. امروزه نیز شیرینی‌پزان برخی از مناطق این استان، کسمه را درون تنور تهیه می‌کنند که بسیار لذیذ است. آن‌ها برای پخت آن از آرد، شیره یا شکر، زعفران، تخم‌مرغ و زردچوبه استفاده می‌کنند.

نان‌ شیرینی محلی قم

نان‌شیرینی یکی از نان‌های پرطرفدار استان قم به‌شمار می‌آید. در ایام نوروز بازار طبخ و فروش آن داغ است. شیرینی‌پزی‌های استان قم، با استفاده از روغن، شیر، شکر، کنجد و زعفران این شیرینی را طبخ می‌کنند.

صنایع‌ دستی

بسیاری از گردشگران ایرانی و خارجی با صنایع‌دستی قم آشنایی ندارند و به‌دلیل همین عدم شناخت، از صنایع‌دستی این شهر استقبال زیادی نمی‌شود. ازجمله صنایع‌دستی قم می‌توانیم به قالی دست‌باف، خرمهره سازی، معرق‌کاری، مروار بافی و بسیاری از صنایع دیگر اشاره کرد.

خرمهره سازی

خرمهره یکی از معروف‌ ترین صنایع‌دستی و سوغات شهر قم است که ساخت آن از گذشته‌های دور تا به امروز همچنان پابرجا است. خرمهره سنگ‌های آبی‌رنگ یا فیروزه‌ای هستند که بیشترین کاربرد آن‌ها برای دفع چشم‌زخم است، دلیل استفاده از رنگ آبی ملایم آرامش‌بخش بودن و علت دیگر این است که به اعتقاد گذشتگان دفع‌کننده‌ی انرژی‌های منفی است. ریشه‌ی ساخت خرمهره به ۵۰۰۰ قبل بازمی‌گردد و در دوران هخامنشیان و اشکانیان بسیار مورد استفاده بود. همچنین در مصر هم از قدمت طولانی برخوردار است و شواهد نشان از آن دارد که این سنگ‌ها ابتدا در ایران تولیدشده و سپس توسط شاهزاده ایرانی به‌عنوان هدیه به مصر برده شد. خرمهره تنها در ایران کاربرد ندارد و در کشورهای خارجی همچون آلمان از این هنر استقبال شده است و خرمهره را به نام شهر قم می‌شناسند، به‌گونه‌ای که به آن تکنیک قم می‌گویند.

رد پای این هنر را تا ۶۰۰۰ سال پیش در کوره‌های مس در اطراف قم یافته‌اند. در حال حاضر تنها یک تولیدکننده خرمهره در جهان وجود دارد که در قم است. در نمایشگاه Expo ۲۰۰۰ هانوور آلمان با عنوان مروارید فیروزه‌ای ایران باستان ثبت شده است. این هنر در کتاب موزه نیویورک با عنوان Qom technique معرفی شده است.

قالی

قالی‌های دستبافت قم یکی از مشهورترین صنایع‌دستی قم است. اگر سری به تیمچه‌ی فرش‌فروشان بازار قم بزنید، می‌توانید انواع فرش‌های زیبای قم را ببینید و به قدمت این هنر زیبا پی ببرید. فرش و قالی قم ازنظر رنگ، نوع بافت، پرز و الیاف نمای کلی از فرش ایران را نشان می‌دهد و ترکیبی از تمام سبک‌های ایران است.

فرش قم

همچنین جنس آن‌ها بیشتر از ابریشم، پشم و کرک است و ازنظر جنس تاروپود به «گل‌ابریشم» و «چله ابریشم» معروف‌اند. از دیگر ویژگی‌ها می‌توان به طرح‌های به‌کار رفته در آن‌ها مانند بته‌ای، شکارگاه، جوشقانی، لچک ترنج، محرمان، شاه‌عباسی، بندی خشتی و … اشاره کرد.

معرق

یکی دیگر از صنایع‌دستی و سوغات قم تابلوهای معرق است؛ که هنرمندان حاذق به آفریدن آن مشغول هستند. در معرق‌کاری روی چوب طرح سنتی را ایجاد می‌کنند و توسط چکش، قلم و وسایل نجاری داخل آن را خالی می‌کنند، سپس جای خالی را با چوب‌های رنگی، فلزی، سنگی، سرامیکی و صدفی پر می‌کنند.

مروار بافی

مروار بافی یکی از هنرهایی است که در شهرهای دیگر ایران هم به چشم می‌خورد. مروار بافی نوعی بافت حصیر است که ترکه مورد استفاده در آن مروار است و در اطراف تهران، ملایر، کرج و … به عمل می‌آید. روش کار مروار بافان به این صورت است که مروار را پس از تمیز کردن در آب جوش می‌گذارند و سپس لایه‌ی رویی آن را می‌گیرند و به شکل سبد، ظروف، مبل و … می‌بافند. این هنر در شهر قم قدمت چندانی ندارد و یکی از صنایع‌دستی نوپا است.

نقاشی سنتی

هنرمندان زیادی در شهر قم مشغول خلق طرح‌های زیبایی بر چوب، شیشه، سفال، چرم و چینی هستند. این آثار هنری جلوه‌ی زیبایی دارند که می‌توان جلوه آن را در گوشه و کنار شهر قم دید. طرح‌های موردعلاقه‌ی نقاشان قم اسلیمی، نقوش ختایی، منظره، شکارگاه، گل و جانوران مختلف هستند؛ که هر به بیننده‌ای را بر اساس سلیقه‌اش به خود جذب می‌کند.

مقالات بیشتر بخوانید :

• دریاچه سد سنجگان قم
• روستای بیدهند قم
• دریاچه نمک حوض سلطان قم