راهنمای سفر به بوشهر
در این مقاله از وب سایت مجله گردشگری تاپ تراول درباره راهنمای سفر به بوشهر یکی از استان های حاشیه خیلح فارس سخن خواهیم گفت.
از جمله استان های تاریخی حاشیه خلیج فارس که در قسمت جنوبی ایران واقع شده است استان بوشهر است بوشهر با قرار گرفتن در ساحل و بهره مندی از کشتی ها و مکانهای تاریخی قدیمی خاستگاه گردشگران مختلف می باشد این استان با داشتن دریا و موجودات زیبای دریایی از جمله استان های بی نظیر از نظر توریستی می باشد همچنین این استان به خاطر موقیت استراتژیک در خلیج فارس و صادرات و واردات دارای اهمیت فراوانی برای ایران می باشد و مکانی مناسب برای تجارت و کارهای اقتصادی می باشد. و از دیگر ویژگی های این استان داشتن نیروگاه هسته ای می باشد که منبع برق کشور است و یکی از مهمترین نیروگاه های کشور به شمار می رود.
مرکز این استان شبه جزیرهی بوشهر است که از شمال، غرب و جنوب به خلیج فارس محدود شده است. بوشهر، تنگستان، جم، دشتستان، دشتی، دیر، دیلم، عسلویه، کنگان و گناوه ده شهرستان این استان جنوبی کشورمان هستند.
مبارزه مردم تنگستان علیه نیروهای خارجی از مهمترین شاخصهای تاریخی این استان در صد سال اخیر است.
اطلاعات لازم درباره سفر به بوشهر
مرکز: بوشهر
مساحت: ۲۲.۷۴۲ کیلومتر مربع
جمعیت: ۱.۰۳۲.۹۴۹ نفر
تعداد شهرستان: ۱۰
آب و هوای استان بوشهر
استان بوشهر آبوهوایی گرم و مرطوب دارد و میانگین دمای سالانهی آن حدود ۲۴ درجهی سانتیگراد است. در فصل بهار و در هنگام نوروز آبوهوای اکثر مناطق، گرم و مرطوب است اما میتوانید به خنکی نسیم بهاری امیدوار باشید. در گرمترین روزهای سال دمای هوای ۵۰ درجهی سانتیگراد برای این استان ثبت شده است.
هتل و مهمانسرا در بوشهر
هتل جهانگردی دلوار بوشهر از هتلهای معروف و قدیمی بوشهر است که علاوه بر داشتن امکانات مناسب قیمت مناسبی هم دارد. یک سوئیت بزرگ دو خوابه در مهمانسرای دلوار حدود شبی ۳۲۰.۰۰۰ تومان هزینه دارد. البته هتلهای ارزانتری مثل هتل یک ستارهی ماهان یا هتل سعدی هم در بوشهر وجود دارند که میتوانید با هزینهای کمتری در آنها اقامت داشته باشید.
در ادامهی مقاله شهرستانهای استان و جاذبههای گردشگری آنها را به صورت مختصر مرور خواهیم کرد.
شهرستان بوشهر
شهرستان بوشهر به مرکزیت بندر شبه جزیرهای بوشهر جمعیتی حدود ۱۹۵,۰۰۰ نفر دارد و از شمال به شهرستان گناوه، از شرق به شهرستان دشتستان، از جنوب به شهرستان تنگستان و از غرب به خلیج فارس منتهی میشود. این بندر در ارتفاع ۱۸ متری از سطح دریا قرار دارد.
جاهای دیدنی بوشهر
آب انبار قوام بوشهر
ساختمان «آبانبار قوام» در محوطه باری در غرب شهر بوشهر قرار گرفته است. پیشینهی این بنا به صد و پنجاه سال پیش بازمیگردد. اسکلت اصلی و طاق آن از سنگهای رسوبی خیلی مقاوم ساخته شده و به وسیله چهارطاق پوشیده شده است. ۲ متر از آبانبار خارج از زمین و ۲/۶۰ متر آن درون زمین قرار گرفته است. داخل آبانبار با پوشش ساروج بسیار مقاوم ساخته شده و در نمای خارجی آن پنجرههایی به ابعاد ۹۰ در ۱۲۰ سانتیمتر وجود دارد که با فاصلهی معینی از یکدیگر قرار گرفتهاند. در حال حاضر از این آبانبار به عنوان رستوران سنتی استفاده میشود.
موزه دریانوردی و عمارت کلاه فرنگی
موزهی دریانوردی خلیج فارس در محلهی بهمنی شهر بوشهر قرار دارد. عمارت کلاهفرنگی و ساختمان کنسولگری دو بنای موجود در این مجموعه هستند. عمارت موجود در این موزه مربوط به دورهی قاجار است که در سال ۱۸۵۸ میلادی به عنوان مقر کنسولگری دولت انگلیس بنا شده بود. بیش از ۴۰ قطعه ادوات و تسلیحات جنگی متعلق به ادوار مختلف در این موزه نگهداری میشود که کشتی قدیمی پرسپولیس از برجستهترین آنها است.
عمارت گلشن
عمارت گلشن در منتهی الیه شمال شهر بوشهر، پشت اداره بندر در خیابان ساحلی واقع شده است. فاصله آن تا دریا فقط ۱۰ متر است. این عمارت تاریخی در یکی از محلههای قدیمی بوشهر به نام محله بهبهانی قرار گرفته که اطراف آن ساختمانهای بافت قدیم وجود دارد. واقع شدن این بنا در کنار ساحل باعث وزیدن نسیم دریا و باد شمال به داخل ساختمان میشود. قدمت این بنا به ۱۷۰ سال پیش میرسد. بنای عمارت متعلق به دورهی قاجاریه و نوع معماری آن میلانی است که در نوع خود منحصر به فرد است.
گورستان شغاب
در این قبرستان که در جنوب شهر بوشهر قرار دارد، اسکلت اموات در داخل خمرههای بزرگ و کوچک نخودی رنگ مدفون شده و روی برخی از خمرهها نوشتهای نقش بسته است. براساس باورهای دین زرتشت، جسدها را در داخل صخرههای سنگی، خمره یا تابوتهایی از جنس سنگ و سفال میگذاشتند تا خاکآلوده نشود. گورستان شغاب مربوط به دورهی عیلامیها است.
مدرسه گلستان
ساختمان اصلی این مدرسه مربوط به دورهی قاجار است و حدود ۲۰۰ سال قدمت دارد. این مدرسه از قدیمیترین بناهای بافت قدیم بندر بوشهر بوده و توسط انگلیسیها ساخته شده است. این بنا در زمان انگلیسیها محل حکمرانی شیخ نصر بود و پس از آن هم به ادارهی پست و تلگراف تغییر کاربری داد، سپس در سال ۱۳۲۲ تصمیم گرفته شد که این ساختمان به مدرسهای به نام گلستان واگذار شود.
درب چوبی این مکان از جنس ساج است و ۵/۳ متر ارتفاع و ۴ متر عرض دارد. مصالح به کار رفته در ساخت بنا هم سنگهای مرجانی و ملاط گچ است و در پوشش سقف از چوب صندل و بوریا استفاده شده است.
پارک جنگلی چاه کوتاه
پارک جنگلی چاهکوتاه در فاصلهی ۵۰ کیلومتری شمال شرقی بوشهر و در روستای چاهکوتاه واقع شده است. این پارک جنگلی ۴۰ سال قدمت دارد و زیستگاه گونههای گیاهی مناطق کویری و حارهای است و گونههای مختلفی از پرندگان ساحلی درآن زندگی میکنند.
بافت تاریخی بوشهر
بافت تاریخی بوشهر شامل چهار محلهی بهبهانی، دهدشتی، کوتی و شنبدی است که در دل شهر بوشهر قرار گرفته است. وسعت این بافت حدود ۳۸ هکتار است و از منحصر به فردترین و زیباترین بافتهای مسکونی ایران به حساب میآید.
قدمت بافت تاریخی بوشهر به دورهی حکومت نادر شاه افشار برمیگردد. بافت تاریخی بوشهر دارای بناهایی زیبا شامل عمارتها، کنسولگری کشورهای مختلف، مساجد، کلیسا، بازار قدیمی و کوچههایی زیبا است و معماری آن هر بازدیدکنندهای را مجذوب خود میکند.
منطقه حفاظت شده حله
این منطقه در سواحل خلیج فارس در فاصله ۱۰ کیلومتری شمال شرقی بندر بوشهر است. مساحت آن ۴۲۶۰۰ هکتار است که حدود نیمی از آن تالابی است و آب آن از تالاب رود حله تامین میشود. این تالاب در سال ۱۳۴۳ بر اثر طغیان رودخانه تشکیل شده است. گیاهان آبزی متعددی در این تالاب وجود دارد که زیستگاه پرندگان آبزی و کنار آبزی مختلفی هستند. این منطقه زیستگاه جانداران بسیاری مثل شغال، گرگ، روباه، درنا، فلامینگو، حواصیل و انواع اردک و جانوران دیگر است.
عمارت کازرونی، بازار ماهیفروشان، عمارت امیریه، عمارت تنگستانی و عمارت ملک از دیگر جاذبههای شهر بوشهر هستند.
شهرستان دیر
شهرستان دیر به مرکزیت شهر دیر از شمال به شهرستانهای دشتی و تنگستان و از طرف مشرق به شهرستانهای گنگان و جم و از ناحیه جنوب و غرب به خلیج فارس منتهی میشود.
گنبد نمکی جاشَک
گنبد نمکی جاشک یا کوه نمک ناحیهای وسیع و مرتفع از شمال غرب کوه جاشک در منتهی الیه جنوبی رشتهکوه زاگرس است. این اثر طبیعی حد فاصل شهرستان دیر و دشتی واقع شده و یکی از بزرگترین، فعالترین و زیباترین گنبدهای نمکی ایران و خاورمیانه است. از مهمترین خصوصیات بارز و متفاوت کوه نمکی جاشک میتوان به نوع نمکهای این کوه نمکی، آبشارها، بلورها و گنبدها و غارهای منحصر به فرد آن اشاره کرد.
منطقه حفاظت شده مند
منطقهی مند با مساحت ۴۶۴۰۰ هکتار، منطقهای جلگهای و کویری است که در بخش بردخون از توابع شهرستان دیر در ۱۳۰ کیلومتری جنوب بوشهر واقع شده و یکی از زیستگاههای مهم آهو در استان بوشهر است. اجتماعات کوچکی از جنگلهای حرا نیز در این منطقه وجود دارد. مند از نظر زیست جانوری و پوشش گیاهی بسیار متنوع و زیبا است.
شهرستان دشتستان
شهرستان دشتستان به مرکزیت شهر برازجان در شرق استان بوشهر قرار دارد و از جنوب به شهرستان دشتی، از مغرب به شهرستان بوشهر و تنگستان از شمال غرب به شهرستان گناوه و از مشرق و شمال شرق به استان فارس منتهی میشود.
دژ برازجان
این بنای معتبر و مستحکم که به کاروانسرای مشیرالملک برازجان بزرگ هم معروف است، در مقابل میدان اصلی شهر برازجان قراردارد. پیشینهی این بنا به دورهی قاجاریه میرسد و در سال ۱۲۵۰ خورشیدی به دست حاج میرزا ابوالحسن خان مشیرالملک شیرازی، از نیکوکاران وقت شیراز، و با هزینهای معادل چهل هزار تومان ساخته شد. دژ برازجان ۴ برج دارد و از ۶۸ اتاق تشکیل شده است. معماری این بنا توسط حاج محمد شیرازی انجام شده است.
گور دختر
گور دختر آرامگاهی سنگی از دورهی هخامنشیان است که در تنگ ارم شهرستان دشتستان قرار دارد. این بنا به سبک آرامگاه کوروش بزرگ در پاسارگاد ساخته شده اما اندازهای کوچکتر دارد. اطلاعات دقیقی از گور دختر در دست نیست اما آ ن را به کوروش کوچک، چیشپیش، آتوسا، ماندانا یا خواهر کوروش بزرگ نسبت دادهاند.
غار چهل خانه
غار چهل خانه در ارتفاعات کوهی مشرف به رودخانهی شاپور و در بخش سعدآباد دشتستان قرار دارد. روی این کوه تعدادی اتاق شبیه به غارهای صخرهای و حجاری شده دیده میشود که مجموعهای بسیار زیبا را تشکیل میدهند. اتاقهای «غار چهل خانه» ابعاد داخلی گوناگونی دارند. این مجموعه به دلیل جنس سنگ کوه و همچنین به خاطر عوامل طبیعی مثل سیل دچار تخریب شده است. ورودی این دخمه به شکل ذوزنقه بوده و در داخل آن طاقچههایی در اشکال مختلف تعبیه شده است.
کاخ کوروش
کاخ کوروش دشتستان در شهر برازجان قرار دارد و در سال ۱۳۵۰ به وسیله هیأت باستانشناسی ایران حفاری شده است. با توجه به شیوههای معماری و استفاده از سنگ سیاه و سفید زمان احداث آن احتمالا به دورهی کوروش هخامنشی بازمیگردد.
شهرستان کنگان
مرکز شهرستان کنگان، بندر کنگان است. این شهرستان از شرق و شمال شرق به شهرستان جم، شمال غرب به شهرستان دیر، جنوب به شهرستان عسلویه و از غرب به خلیج فارس منتهی میشود.
جاهای دیدنی کنگان
آبگیر دره ی لیر سیراف
آبگیر درهی لیر سیراف اثری تاریخی مربوط به سدههای اولیهی دوران تاریخی پس از اسلام است و در شهر بندر طاهری واقع شده است.
بندر سیراف
شهر باستانی سیراف در شهرستان کنگان و به فاصله ۲۶۰ کیلومتری شهر بوشهر واقع شده است. سیراف یکی از آثار تاریخی و از نقاط دیدنی استان بوشهر است.
این شهر از قدیمیترین بنادر ایران است و معماری خاص آن شباهت زیادی به معماری روستای ماسوله در شمال ایران دارد. براساس یافتهها، این بندر زمانی بیش از ۳۰۰ هزار نفر جمعیت داشته و پیروان ادیان و مذاهب مختلف و همچنین مردم اقوام گوناگون در آنجا زندگی میکردند. گورستانهای بازمانده از پیروان ادیان مختلف گواهی بر این مطلب هستند.
عمارت شیخ جبار نصوری
عمارت شیخ جبار نصوری در شهر تاریخی سیراف از شهرهای شهرستان کنگان قرار دارد. این عمارت در واقع قلعهای متعلق به خاندان نصوری است که روی تپهای بلند و مشرف به دریا بنا شده است. قلعه دارای دو حیاط اندرونی و بیرونی و یک شاهنشین است که توسط شیخ جبار دوم پدربزرگ شیخ ناصر نصوری در اوایل دوره قاجاریه ساخته شده است. گچبریهای این بنا قدمت ۲۰۰ سالهی آن را تایید میکنند. همچنین هجده تابلو بسیار زیبا از مجالس شاهنامه فردوسی در ایوان غربی قلعه نقش بسته است.
از دیگر جاذبههای این شهرستان میتوان کانالهای آبی اختر و گور سیبویه را نام برد.
شهرستان تنگستان
شهرستان تنگستان به مرکزیت شهر اهرم از شمال و مشرق به شهرستان دشتستان، از جنوب شرقی به شهرستان دشتی، از شمال غربی به شهرستان بوشهر و از غرب و جنوب غربی به خلیج فارس محدود است.
موزه رئیسعلی دلواری
موزهی شهید رئیسعلی دلواری در شهر دلوار از توابع شهرستان تنگستان واقع شده است. ساختمان این موزه، خانه و محل زندگی رئیسعلی دلواری، مبارز مشروطهخواه و رهبر قیام جنوب بوده است. دلوار در فاصلهی ۴۵ کیلومتری شهر بوشهر قرار دارد.
قلعه کلات اهرم
این قلعه در شمال «شهر اهرم» واقع شده است. قلعهی کلات اهرم در زمان حملهی انگلستان به ایران مورد استفاده قرار گرفته و جای اصابت گلولهی توپ بر برج غربی آن هنوز هم باقی مانده است. در زمان جنگ، اسرای انگلیسی هم در همین قلعه نگهداری میشدند. قلعه از چهار برج و بارو و قلعه میانی ساخته شده و تاسیسات خصوصی برای ساکنین در نظر گرفته شده بود. مصالح ساختمان قلعه از خشت خام و گل ساخته شده است.
چشمه آب گرم قوچاک
چشمهی آبگرم قوچارک در شهر دلوار در مسیر جاده بوشهر به بندرعباس و در ۵ کیلومتری جنوب غربی اهرم قرار دارد. این چشمه از شکاف سنگهای آهک مارنی از زمین خارج میشود. آب این چشمه در ردیف آبهای سولفات، کلیسم، همراه با منیزیم زیاد و کلرورسدیم ولرم است.
شهرستان دشتی
شهرستان دشتی در میانهی استان بوشهر قرار دارد و مرکز آن شهر خورموج است. این شهرستان از شمال به شهرستانهای دشتستان و تنگستان، از غرب به شهرستان تنگستان و خلیج فارس، از جنوب به شهرستانهای دیر و جم و از شرق به شهرستان فراشبند فارس محدود میگردد.
نیایشگاه مند
این اثر تاریخی مربوط به دورهی اشکانیان است و در فاصلهی ۳۰ کیلومتری خورموج در دامنهی کوه مند قرار دارد. نیایشگاه مند بیش از ۲۰۰۰ سال قدمت دارد و شامل یک آتشکده، شاهنشین و چند اتاق است. اولین ورودی این آتشکده در ارتفاع ۶۰ متری کوه، مشرف به رودخانهی خشکی است که نیایشگاه در آن بنا شده است.
قلعه خورموج
قلعه خورموج یا قلعه محمدخان دشتی در شهر خورموج واقع شده که امروزه تنها یکی از برجهای آن به جا مانده است. این قلعه در قدیم دارای چهار حصار، چهار برج، اندرونی، عمارت مرکزی و قراولخانه و اصطبل بوده است. این اثر که یکی از نمونههای معماری دورهی قاجاریه میباشد تزئینات منحصر به فردی دارد و سبک معماری آن سلجوقی و متاثر از سبک قلعهسازی دورهی ساسانی است که با استفاده از تاقنماها و گچبری در آرایش دیوارها و درون اتاقها تزئین شده است.
قلعهی داراب خان، قلعهی دختر دلاور ساحلی، آرامگاه صفاانگیز و آرامگاه شاه اسماعیل از دیگر آثار دیدنی این شهرستان هستند.
شهرستان گناوه
شهرستان گناوه به مرکزیت بندر گناوه مساحتی حدود ۱۸۳۷ کیلومترمربع دارد و در ساحل شمالی خلیج فارس قرار گرفته است. این شهرستان از شمال غربی به شهرستان دیلم، از شمال شرقی به استان فارس، از مشرق به شهرستان دشتستان، از جنوب به شهرستان بوشهر و از مغرب به خلیج فارس منتهی میشود.
جاهای دیدنی شهرستان گناوه
برج خان
تاریخ بنای برج خان که در شهر بندر ریگ قرار دارد به سال ۱۷۷۷ میلادی برمیگردد. سبک معماری این بنا بیت میلانی است. نمونهی این برج در کشورهای حوزهی خلیج فارس و ساختمانهای بافت قدیم شهر زیاد است. ساختمان برج دارای دو بخش اندرونی و بیرونی بوده و از نوع حیاط مرکزی است که اتاقها در اطراف و حوض در وسط حیاط قرار دارند. بنای برج دو طبقه است که در هر طبقه دارای دو اتاق به ابعاد ۵ در ۵ متر است و بین آنها راهرو وجود دارد. جلو اتاقها یک بالکن وجود دارد که با ۱۴ ستون از نمای رو به رو نگه داشته شده است.
مصالح به کار رفته در ساختمان، سنگهای اسفنجی است که شامل فسیلها، مرجان، گوشماهی و صدفهای دریایی است.
شهرستان دیلم
شهرستان دیلم به مرکزیت بندر دیلم از شمال به شهرستان بهبهان و بندر ماهشهر (از استان خوزستان) از شرق به استان کهکیلویه و بویر احمد، از جنوب به شهرستان گناوه و از غرب به خلیج فارس محدود شده است. آبوهوای دیلم گرم و مرطوب است. اهالی شهرستان دیلم به زبان لری صحبت میکنند.
قلعه حصار
قلعهای تاریخی واقع در روستای حصار در بخش امام حسن شهرستان دیلم است که ۴۰۰۰ متر مربع مساحت دارد. این قلعه دارای چهار برج است که محل نگهبانی تفنگچیان خارک بوده است. همچنین ۱۵ اتاق و یک حمام هم در این قلعه وجود دارد که حمام آن دارای خزینه بوده و همیشه آب گرم داشته است. پوشش سقف از بوریا و چوبی بسیار محکم به نام چندل است که جهت تیرپوش استفاده شده است. اتاقها از چوب ساج بوده و از ملاطی محلی به نام چاری نیز استفاده شده است.
شهرستان جم
مرکز این شهرستان شهر جم است و از شرق و شمالشرقی به استان فارس، از جنوب و جنوبغربی به شهرستان کنگان و از شمال به شهرستان دشتی و شمالغربی شهرستان دیر محدود میشود.
این منطقه با قرارگیری در ارتفاع ۷۰۰ متری از سطح دریا و در نزدیکی خلیج فارس، آبوهوای مطلوبی برای پرورش گیاهان و درختان فراهم آورده است. اختلاف دمای هوا با کنار ساحل خلیج فارس که در برخی از روزهای سال تا ۱۰ درجه سانتیگراد میرسد و همچنین رطوبت ملایم آن، این منطقه را به یکی از خوش آبوهواترین مناطق جنوب ایران تبدیل کرده است.
کوه پدری
پدری یا کوه پردیس کوهی در حومهی شهر جم است که در مسیر سیراف به سمت جم قرار دارد. در نزدیکی این کوه، مجسمهی «جمشید جم» و «غار آدم» وجود دارد که به دلیل فعالیتهای شرکتهای نفتی و گازی در عسلویه در معرض خطر قرار دارند.
شایعات زیادی به این کوه نسبت داده شده است. برخی آن را نزدیکترین نقطهی زمین به خورشید یا پیادهروی در آن را برای سلامتی و درمان بیماریها مفید میدانند که تمام اینها هیچ پایهی علمی ندارد.
پیر بیبی بانو، پیر بیراهه آبگرمک، جنگل گلوبردکان ریز (یک جنگل انبوه با رودی نسبتا دائمی که از میان آن میگذرد و در شمالیترین قسمت شهر ریز قرار دارد، مناظر زیبای گود لح (چشماندازهایی زیبا در پشت کوههای بهرباغ و علیآباد)، حمام قاجاریه و روستای بسیار زیبای بابامبارکی جاذبههای دیگر شهرستان جم هستند.
شهرستان عسلویه
مرکز این شهرستان بندر عسلویه است که امروز یکی از مراکز مهم اقتصادی کشور است. عسلویه در همسایگی شهرستانهای جم و کنگان قرار دارد و از جنوب به خلیج فارس میرسد.
پارک ملی نای بند
این پارک از دو منطقهی خشکی و دریایی تشکیل شده که وسعت محدودهی خشکی آن ۲۲۵۰۰ هکتار میباشد و در ساحل جنوبی خلیج نایبند واقع شده است. این منطقه گونههای جانوری مختلف و بعضا نادری مثل کل و بز، قوچ و میش و گونههای نادر جبیر و جیرفتی و پلنگ را در بر دارد. در چشمانداز طبیعی این منطقه خورهای متعدد، جنگلهای حرا، سواحل ماسهای و درختان کهنسال انجیر معابد، دشتهای مشجر درههای عمیق و صخرهای وجود دارد.
از دیگر جاذبههای شهرستان عسلویه آبانبار بندو، تپهی کوتی، قلعهی شیخ کنعانی و آسیاب آبی و سد بندو میباشد. همچنین دیدن پالایشگاههای متعدد در مسیرهای منتهی به این شهرستان به خصوص هنگام شب خالی از لطف نیست.
استان بوشهر به دلیل همجواری با خلیج فارس جزایر متعددی دارد که البته در اکثر جزایر مهم آن محدودیت رفتوآمد وجود دارد و فقط افراد مجاز اجازهی ورود به آنها را دارند.
سلام.وبسایت خیلی خوبی دارید.ممنون
تو زمینه ای که فعالیت میکنید جزو بهترین سایت ها هستید.
تو زمینه ای که فعالیت میکنید جزو بهترین سایت ها هستید.
ممنون
سلام.ممنون .خیلی خوب بود.از دست اندرکاران وبسایت به این
خوبی سپاسگزارم