دیدنی های هیرمند

شهرستان هیرمند به مرکزیت شهر دوست‌ محمد در جنوب شرقی ایران و در شمال استان سیستان و بلوچستان و در حاشیه مرز کشور افغانستان قرار دارد.این شهرستان مرزی در سال 1387 از شهرستان زابل مستقل شد. این منطقه از نظر تجاری به علت هم مرز بودن با کشور افغانستان درآمد خوبی را نصیب کشورمان می‌کند.شهرستان هیرمند از شمال به دریاچه هامون و کشور افغانستان، از جنوب به شهرستان زهک، از شرق به افغانستان و از غرب به شهرستان زابل محدود می‌شود و دارای دو بخش به نام‌های «مرکزی و قرقری» است. این شهر یکی از شهرهای مهم سیستان محسوب می‌شود و در گذشته دروازه ایران به چین بوده‌ است و بر سر راه جاده ابریشم قرار گرفته ‌است.شهرستان هیرمند که در نوار مرزی با کشور افغانستان قرار دارد یکی از شهرهای مهم سیستان محسوب می‌شود و با داشتن آثار و بناهای تاریخی چون آتشکده کرکویه و ارگ جلال‌آباد و نیز جاذبه‌های طبیعی آماده پذیرایی از مسافران و گردشگران نوروزی است.

ارگ جلال آباد

ارگ خان ملک ( جلال آباد ) از آثار تاریخی مهم سیستان در دوره پهلوی است که در کیلومتر ۱۸ جاده مواصلاتی زابل به شهرستان هیرمند با فاصله یک کیلومتر در قسمت شمال واقع شده است.مساحت این ارگ سه هزار متر مربع و چهار برج تشکیل یافته است.ارتفاع هر برج ۷۰ متر و عرض آن ۵/۵ متر است که دو برجی که در قسمت شمالی قرار دارند به علت فرسایش تخریب شده و اکنون باسازی شده است.داخل ارگ اتاق‌های متعددی کنار یکدیگر قرار دارند و به سبک کاروانسراهای قدیمی ساخته شده است.این ارگ به شکل مربع ودرارای ۴ برج در چهارگوشه است با یک محوطه حدودا” ۲۰۰ متر در وسط که با طاقهای زیبا ودربهایی ورودی در چهار گوشه بنا شده است ، دیوارهای این ارگ مستحکم و از خشت وگل به قطر یک متر است.مواد و مصالح به کار رفته در بنا عمدتا خشت خام و آجر بوده و تقریبا تمامی عناصر معماری سنتی ایران در خصوص پوشش‌ها نظیر طاق آهنگ، چهار گرده پوش، عرق چین و … در این بنا بکار رفته است و از این روی می‌توان ارگ جلال آباد را موزه معماری سنتی شهرستان هیرمند نامید.

آتشکده کرکو

آتشکده کرکو از آثار شاخص شهرستان هیرمند از دوره ساسانی است که به نقل از کتاب تاریخ سیستان «معبد گرشاسب و محل نگهداری آتش مقدس زرتشتیان» بوده است.آتشکده کرکو از معابد مهم دین زرتشت در دوره ساسانیان بوده که دستور ساخت آن توسط  «کرتیر» موبد قدرتمند آن دوران صادر شده است.امروزه از این آتشکده بقایای دیواری با مصالح آجر ساسانی به ابعاد 70×50 بر جای مانده که یک نمونه از این آجرها در موزه منطقه‌ای جنوب شرق در شهر زاهدان در معرض دید عموم قرار گرفته است هم‌چنین در جوار بقایای آتشکده، بنایی مربوط به دوره قاجار به چشم می‌خورد که دارای گچبری و کتیبه گچی است.بقایای آتشکده کرکو در پانزدهم دیماه 1310 به شماره 119 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. این بنا در کیلومتر 25 مسیر مواصلاتی زابل-دوست‌محمد و در مرکز روستای کرکو واقع شده است.

آسبادرند

آس باد رنده شهرستان هیرمند را می‎‌توان قدیمی‌ترین سازه مکانیکی ایران نامید، این اثر با ارتفاع تقریبی 12 متر دارای دو محور و دو آس خانه بوده که به همین دلیل به آس دو پره نیز مشهور است.همچنین بر روی جدار خارجی دیوار های مرتفع آن تزیینات  خشتی به چشم می خورد که تا به امروز زینت بخش این اثر است، قدمت آس باد رنده که به قرون میانه اسلامی می رسد گواهی بر پیشرفت مهندسی بومی در این خطه از ایران اسلامی است که می‌تواند پشتوانه خوبی در راستای رشد و بالندگی میهن عزیزمان در راستای تولید انرژی پاک توسط احداث توربین‌های بادی و تبدیل شهرستان هیرمند به منطقه ویژه انرژی شود.این اثر تاریخی در کیلومتر 20 جاده زابل به دوست‌محمد و در مجاورت روستای شندل قرار دارد در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است.

جنگل نیاتک یکی دیگر از جاذبه‎های طبیعی هیرمند

جنگل نیاتک با مساحت 2 هزار و 400 هکتار در حوزه شهرستان هیرمند یکی از جاذبه های طبیعی منطقه به شمار می‎رود.پوشش گیاهی، قالبا درختان طاق و گز بوده و عبور رودخانه فصلی نیاتک از میانه این جنگل و تشکیل آبگیرها و نیزار های متعدد، مناظر چشم نواز و تفرج گاهی بی نظیر را ایجاد کرده است. همچنین وجود تپه های ماسه ای بزرگ و جانوارانی نظیر روباه، راسو، گربه جنگلی، گراز وحشی، دراج، هوبره و چکاوک این جنگل را به هدف گردشگری طبیعت گردان بدل کرده است.