حمام پهنه سمنان

در این مقاله از مجموعه مقالات قسمت جاهای دیدنی ایران سفری به سمنان خواهیم داشت و در آن یکی از جاذبه های بسیار زیبا به نام حمام پهنه را مورد بررسی قرار خواهیم داد و آن را به شما معرفی خواهیم کرد. در ادامه با تاپ تراول همراه باشید…

گرمابه پهنه یا گرمابه حضرت یکی از بناهای تاریخی سمنان است که نزدیک به 600 سال از تاریخ بنای اولیه آن می گذرد.

حمام پهنه یکی از آثار قدیمی و ارزشمند سمنان است ، که کمتر مورد توجه واقع شده است. این حمام که در گوشه شمال غربی تکیه پهنه سمنان، بین مسجد جامع، مسجد امام خمینی و امامزاده یحیی قرار گرفته، در سال ۸۵۶ هجری قمری، در زمان سلطنت ابوالقاسم بابرخان، پادشاه تیموری و به دستور وزیر وی، خواجه غیاث الدین بهرام سمنانی ساخته گردیده است.

این بنا با مساحت تقریبی 1000 متر مربع که در شمال غرب پهنه ساخته شده دارای دوردگاه ورودی زنانه و مردانه می باشد. در ورودی مردانه دارای دو صفه می باشد که از سه طرف کاشیکاریها زیبا آن را احاطه نموده است و مجموعه کاشی کاریهای سر در آن طبق آنچه در گوشه کار درج شده «عمل زین العابدین سمنانی » می باشد. سقف گرمخانه آن را گنبد زیبایی پوشانده است و نورگیرهای گوناگون این محل را زیباتر نموده است. همین صحن به محل عرضه و نمایشگاه دائمی آثار باستان شناسی اختصاص دارد که از تپه حصار دامغان و خطیرکوه و تپه خندق سمنان منطقه خرند و… به دست آمده اند.

در کل، ساختمان حمام از سه بخش تشکیل یافته است: بخش اول رختکن یا سربینه است که به وسیلهٔ یک هشتى کوچک به بخش دوم و سوم  یعنى گرمخانه و خزانه متصل مى شود. یکى از بخش هاى جالب توجه این حمام سردر زیبا و کاشى کارى شدهٔ آن است. با این که در انجام این کاشى کارى دقت کافی بعمل نیامده است، باز هم از جذابیت قابل توجهى برخوردار است. در طرفین در ورودى که از چوب با گل میخ هاى آهنى ساخته شده، دو نقش از یک افسر و فرماندهٔ قاجار با شمشیر نقش بسته است.

در بالاى در ورودى،  بر هشت قطعه کاشى لاجوردى اشعارى به خط نستعلیق خوانا و استادانه نوشته گردیده است. این اشعار به وسیله ی مرحوم اسدا… منتخب السادات، پدر استاد حبیب یغمایى سروده گردیده است.

در سال ۱۳۱۲ هجری قمری در زمان سلطنت مظفرالدین شاه و به دستور حاج ملا علی حکیم الهی دانشمند معروف، نسبت به تعمیر و تجدید بنای این حمام اقدام شد. این حمام به دلیل کم توجهى در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار، ویران و کتیبهٔ آن ربوده شد.

هم اکنون این حمام از موقوفات مسجد جامع بوده و سازمان میراث فرهنگی استان در سال ۱۳۷۳ بعد از باز سازی آن را به عنوان موزه مردم شناسی بازگشایی کرد.  موزه گرمابه پهنه علاوه بر اینکه محلی برای نمایش آثار تاریخی است، دارای قسمت های دیدنی از جمله هشتی ورودی، سربینه(رختکن)، گرمخانه و خزانه های آب سرد و گرم است.

در حمام پهنه استخوان های مادر و فرزندی که در شکم دارد،  به خوبی معلوم هستند. این اثر متعلق به ۴۵۰۰ سال قبل است. این استخوان ها در موزه سمنان (حمام پهنه) نگهداری می شوند و جالب ترین شیء موزه به حساب می آیند.